Wtorek 23 Kwietnia 2024r. - 114 dz. roku,  Imieniny: Ilony, Jerzego, Wojciecha

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 06.02.12 - 13:19     Czytano: [3553]

Dział: Głos Polonii

Niezwykłe spotkania

Z niezwykłego rodzinnego spotkania opłatkowego.

27 stycznia po wieczornej Mszy Św. w JOM, odbyło się noworoczne spotkanie opłatkowe, jak niegdyś nad Wisłą bywało. Takie spotkania nadal się odbywają, może w mniej wymownej oprawie niż te nasze w Chicago, niemniej celem nadrzędnym tych spotkań jest integracja środowisk o podobnych zainteresowaniach.

W dzisiejszych czasach zazwyczaj karnawał kojarzy się mam z hucznymi balami, obfitym jedzeniem i przebierańcami. Na balach karnawałowych dla dzieci królują stroje z ulubionych bajek czy telewizyjnych kreskówek, gdzie przeważają postacie: czarodziejek, księżniczek, ludziki z księżyca, batmanów itd. Co roku pojawiają się nowe postacie, które w końcowym rezultacie są bardzo do siebie podobne. W Chicago na balach przebierańców świetnie bawią się zarówno dzieci, młodzież i dorośli.

Przypomnijmy sobie jak niegdyś bywało w naszej Ojczyźnie, sięgnijmy pamięcią w korzenie karnawału, do którego należy czas antyczny. Tamte antyczne odbywał się w podobnym czasie do współczesnego karnawału obchodzonego jako święta wczesnowiosenne ku czci bogów. Najbardziej popularne były tzw. Dionizje obchodzone ku czci Dionizosa (Bakchosa, Bachusa). Bóg ten był patronem życia, słońca, kwitnienia roślin, winnej latorośli i wina. Z pochodami ku czci boga Dionizosa wiąże się też pochodzenie słowa karnawał.

Etymologiczne znaczenie słowo karnawał jest związane z łacińskim „carrus navalis”, ktĂłrym nazywano łódĹş na kołach czyli pojazd Dionizosa pojawiający się na ulicach miast podczas obchodĂłw powitania wiosny. Inne wyjaśnienie nazwy jest związane ze starowłoskim „carne vale”, czyli obrzędowym poĹźegnaniem mięsa przed wielkim postem. Wzorowany na antycznych korzeniach karnawał jest obchodzony do dzisiaj w Europie bardzo hucznie. Jest to czas radości, tańcĂłw, maskarad i pochodĂłw róşnego rodzaju przebierańcĂłw. Dawniej najbardziej znana ze swych karnawałowych zwyczajĂłw była Wenecja, ale tradycja karnawału jest teĹź popularna w całych Włoszech, Portugalii, Hiszpanii, Francji czy Niemczech.

W Polskiej tradycji karnawałowej w wielu z naszych obrzędach występuje śrĂłdziemnomorski wpływ, zaszczepiony prawdopodobnie przez włoskich osadnikĂłw sprowadzonych do Polski przez krĂłlową Bonę Sforzę. Polska nazwa karnawału – to zapusty. Zapusty róşnią od mięsopustĂłw czyli mięsopustu, pochodząca od wyrazĂłw mięsa-opust czyli poĹźegnanie, stosuje się tylko do ostatnich kilku dni zapustnych czyli ostatkĂłw zapustu – natomiast zapusty oznaczają cały czas od Trzech KrĂłli do Wielkiego postu.

O mięsopustach moĹźemy zgłębić swoja wiedzę w obszernym dziele autorstwa Z. Glogera „Rok Polski w Ĺźyciu, tradycji i pieśni” (Warszawa, 1900 r), Ł. Gołębiowski pisze o zapustach w dziele „Gry i zabawy róşnych stanĂłw”, (Warszawa, 1831 r.). Kitowicz o zapustach i kuligach za Augusta III i wielu innych jak Załuski, czy Ignacy Krasicki i wielu innych autorĂłw.

W Polsce w czasie karnawału popularne były korowody przebierańców. W wesołym pochodzie nie brakowało - w zależności od regionu kraju - konia, kozy, bociana, kominiarza, diabła, śmierci, doktora, baby i dziada, anioła, którym towarzyszyli muzykanci "uzbrojeni" w oryginalne instrumenty ludowe jak mazanki, dudy, liry korbowe i inne.

Najważniejszym świętem kościelnym w czasie zapustów jest uroczystość Ofiarowania Pańskiego, zwanego Świętem Matki Boskiej Gromnicznej przypadającym na 2 lutego. Ze Świętem Matki Boskiej Gromnicznej kończył się w Polsce okres śpiewania kolęd, trzymania choinek i żłobków. Było to jakby przedłużone Boże Narodzenie, mające uzasadnienie, gdyż 2 lutego Pan Jezus, jeszcze jako Dziecię, został ofiarowany w świątyni. Gromnica stanowi symbol życia człowieka, gdyż towarzyszy mu od dnia narodzin aż do śmierci. Okres od Trzech Króli do Matki Bożej Gromnicznej obfitowała w spotkania opłatkowe. Toteż wiele organizacji na emigracji urządza swoje spotkania opłatkowe. ZLP im. Jana Pawła II od 7 lat gromadzi się w styczniu aby podzielić się opłatkiem, spożyć wspólnie przygotowany poczęstunek przeczytać wiersze związane ze świętem Bożego Narodzenia, pośpiewać kolędy, porozmawiać i złożyć sobie życzenia, może przełamać się słowem przemyśleń i refleksji nad biegnącymi wydarzeniami i nad naszym postępowanie.

Tegoroczne spotkanie zgromadziło wyjątkowo dużo osób. Odbyło się przy najpiękniejszym żłóbku w Chicago w JOM, przepysznym poczęstuneku przygotowanym przez poetów należących do ZLP.

Tego wieczoru swoje wiersze czytali: ElĹźbieta Oliwkiewicz Allen, Ewa SpĂłrna, Izabela Trzaska, Maraianna Soroborska, Janusz Kliś, Robert Paweł Rediinski, Adam Lizakowski, Janusz Kopeć, Wanda Głuszek, ElĹźbieta Idziak, Andrzej Chojnowski, Eleonora Trzpit, Maria Mili Purymska, autorka pięknego obrazu „Święta Rodzina”, ktĂłry posłuĹźył za dekoracje tego wieczoru. Ania Konarska ze wspomnieniami z nad Wisły. Opowieść w gwarze gĂłralskiej zaprezentowała Zofia Bukowska, Anna Sikoń Waluś w pięknym stroju gĂłralskim z wierszem i Ĺźyczeniami na cały rok, oraz wiersz w gwarze gĂłralskiej „Jaki będzie 2012" JĂłzefa Maciasz Brody, ktĂłry załączam niĹźej. Na zakończenie części poetyckiej Stanisław Wojciech Malec zaprezentował wiersz „Duchu przyjdĹş”. Roman Brandstaetter), oto fragment wiersz:

SpĂłjrz,
Duchu Święty,
Na ludzi idących przed siebie
Drogą nieskończonego postępu,
Na mędrców,
KtĂłrzy ulepili golema
Na własne podobieństwo
I na własną zgubę.

SpĂłjrz,
Duchu Święty,
Na rozpad atomu,
Na rozpad moralności,
Na rozpad ładu,
Na rozpad porządku,
Na rozpad sztuki,
Na rozpad cywilizacji,
Na rozpad słów,
Na rozpad prawa,
Na rozpad harmonii,
Na rozpad rozsądku,
Na rozpad logiki,
Na rozpad wszystkich wartości…

Nie wszyscy czytali swoje wiersze, ale byli obecni i świetnie się bawili; Antoni Bosak, Leonard Gogiel, Bożena Jankowska poetka i dziennikarka, Grzegorz Stefanek, Ewa Spórna , która przyniosła ze sobą różne piękne przedmioty, naczynia miedziane, kielichy, dzbanki, młoteczki, pałeczki itp.. na których przed błogosławieństwem opłatka grała jak na instrumentach, a była to chwila duchowej medytacji i zauroczenia.

Nasz opiekun o Jerzy Karpiński SJ wygłosił przed opłatkiem mowę o dwóch kawałkach jednego przedmiotu. Trzymając w ręku przełamany opłatek na dwie części, nawiązał do opowieści o dzieleniu rzeczy na dwoje, przez przyjaciół, kiedy wyruszali w daleką niepewną podróż. Po latach spotykali się, albo ich wysłannicy, aby połączyć części w jedno jako dowód, iż pochodzą od właścicieli tych kawałków, dla dobra jakiejś sprawy za którą często oddawali życie. Ten podzielony opłatek, może stanowić całość, ale to tylko od dobrej woli ludzi zależy, jako symbol miłości i wiary, a zarazem nadziei na złączenie tego co niepotrzebnie zostało brutalnie podzielone.

W czasie ucztowania przybyli kolędnicy jak kiedyś w Polsce bywało. Anioł z gwiazdą na przedzie, krakowianka ze skrzypcami, dziad, pastuszek, pastuch, śmierć, czarownica z Łysiej GĂłry, zarabiająca masło dla swoje niegodziwego brata diabeł i diabeł. Staropolskim obyczajem porozrabiali, złoĹźyli Ĺźyczenia, pośpiewali i poszli dalej. KolędnikĂłw przygotował teatr „Rzepicha” przy wsparciu poetĂłw, pod kierunkiem realizatorki relacji, a wystąpili: Maria Czerwonka, Kamila Szyszka Andrzej Chojnowski, Jerzy Wąsik, Jan Zbroja, Basia Ĺťubrowska, ElĹźbieta Idziak, Alina Szymczyk. Jak co roku świętuje z nami Alicja Szymankiewicz załoĹźycielka teatru przy stoliku, zaprzyjaĹşnieni dziennikarze, miłośnicy poezji. W czasie spotkania przygrywała kapela z drogi w składzie: Kamila Szyszka(skrzypce), na akordeonach: Jadwiga Preger, Stanisław Kułakowski i JĂłzef Maciasz Broda. Wszystkim pięknie dziękujemy, Ĺźe z nami jesteście, pomimo deszczĂłw, wichur i wszelkich przeciwności.

Alina Szymczyk
Zdjęcia: Ryszard Siek

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt