Piątek 19 Kwietnia 2024r. - 110 dz. roku,  Imieniny: Alfa, Leonii, Tytusa

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 09.10.20 - 11:36     Czytano: [585]

Dział: Na każdy temat

Odsłonięcie Pomnika w Potoku-Stany

W dniu 11.10.2020 roku w Potoku-Stany odbędzie się uroczyste odsłonięcie i poświęcenie pierwszego pomnika upamiętniającego żołnierzy i konspiratorów Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej zamordowanych w kwietniu 1944 r. za walkę o niepodległość Polski przez komunistów (tzw. mord w Puziowych Dołach).

Celem podjętych działań jest godne upamiętnienie żołnierzy podziemnego Wojsk Polskiego z AK i NSZ poległych za walkę o wolną i niepodległą RP oraz stworzenie miejsca, w którym lokalna społeczność z miejscowości Dąbrówka, Potok-Stany i Potok Wielki oraz rodziny zamordowanych będą mogły oddawać hołd swoim lokalnym Bohaterom, którzy nie mają nawet symbolicznego grobu i do tej pory rodzinom nie udało się odkryć miejsca ukrycia ich ciał.

Plan uroczystości:
11.00 – uroczysta msza św. w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Potok Stany
12.30 – uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego Ĺźołnierzy i konspiratorĂłw NSZ i AK pomordowanych w Puziowych Dołach:
– odśpiewanie „Hymnu Rzeczypospolitej Polskiej”
– przemĂłwienia okolicznościowe
– odsłonięcie i poświęcenie pomnika.

Budowę pomnika i uroczystość sfinansowali: Fundacja im. Kazimierza Wielkiego, Fundacja Agencji Rozwoju Przemysłu, Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.
Wydarzenie bierze udział w Programie „Warto być Polakiem”, ktĂłrego organizatorem jest Samorząd WojewĂłdztwa Lubelskiego.

Rys historyczny:
19 kwietnia 1944 r. w Puziowych Dołach doszło do mordu na mieszkańcach miejscowości Kolonia Potok-Stany, Potok-Stany i DąbrĂłwka. Mord ten został dokonany przez komunistĂłw z AL. W feralny dzień ww. bandyci uwięzili 13 mężczyzn, ktĂłrych podejrzewali o sympatyzowanie z Armią Krajową i Narodowymi Siłami Zbrojnymi. Byli to ksiądz Aleksander Markiewicz – proboszcz parafii polskokatolickiej (tzw. narodowej) w DąbrĂłwce, Lucjan Duma, Piotr Kobylarz, Władysław KrzyĹźak, Stanisław Krzeszowski, Paweł Balawander, JĂłzef Grzyb, Stanisław Gęborski, Adam Zioło, Adolf Zioło, Wacław Dyjewski, Franciszek Kania, Kazimierz Baran i Stanisław Siembida. Jeszcze w DąbrĂłwce rozstrzelano Kazimierza Barana i JĂłzefa Grzyba, traktując ich jako tarcze strzeleckie, ale oddając strzały w taki sposĂłb, Ĺźeby od razu nie zabić. Natomiast Stanisława Krzeszowskiego bandyci z AL zamordowali siekierą, odcinając nogi na pniaku.

Los pozostałych dokonał się w Puziowych Dołach, gdzie zamordowani zostali: Balawander Paweł, Duma Lucjan, Dyjewski Wacław, Gęborski Stanisław, Kania Franciszek, Kobylarz Piotr, Krzyżak Władysław, Markiewicz Aleksander, ks. Zioło Adam, Zioło Adolf. Szczególnie brutalnie AL-owcy potraktowali ks. Markiewicza, którego spalili żywcem po zakneblowaniu i przywiązaniu do drzewa, oraz Lucjana Dumę, którego rozerwali końmi. Ciała zamordowanych pierwotnie zakopano w miejscu kaźni w Puziowych Dołach. Jednak później bandyci z AL przenieśli je w nieznane do dziś miejsce. Ostatni żyjący morderca odmawia udzielenia informacji o miejscu ukrycia ciał.

Dla lokalnej społeczności niezmiernie ważne jest godne upamiętnienie tych żołnierzy i konspiratorów z NSZ i AK poprzez stworzenie miejsca pamięci, którego, pomimo upływu 75 lat od mordu, do tej pory się nie doczekali. Zaangażowanie pomordowanych w Puziowych Dołach w walkę o suwerenną Polskę, w ramach formacji wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego, do tej pory nie zostało godnie upamiętnione.



Pozdrawiam serdecznie
Karol Wołek
Prezes Fundacji im. Kazimierza Wielkiego
tel.: 691-018-871

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt