Środa 17 Kwietnia 2024r. - 107 dz. roku,  Imieniny: Anicety, Klary, Rudolfina

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 21.04.19 - 16:05     Czytano: [884]

Dział: Śladami naszych przodków

Polskie zwyczaje wielkanocne

Aby nam się darzyło

Znane kiedyś na polskich wsiach topienie Judasza, pogrzeb żuru, wieszanie śledzia to dziś obce formy kultywowania Świąt Wielkanocnych. Jednakże w inscenizacjach starych zwyczajów, występują wspomniane akcenty, które nawiązują do minionych obyczajów polskich. Wiele z polskich tradycji odeszło w zapomnienie, ale wiele książek historycznych wspomina je ponieważ niegdyś stanowiły one naszą rodzimą kulturę.

Pogrzeb żuru i śledzia

Przed wieloma laty pod koniec postu, na Kujawach i Pomorzu urządzano symboliczne pogrzeby żuru i śledzia, jako rozstanie się z dającym się we znaki 40-dniowym wyrzekaniem się tłustego jadła. Były to bowiem czasy, kiedy postu przestrzegano bardzo rygorystycznie. Na przednówku nie było pod dostatkiem zapasów, a to co pozostało, trzymano na świąteczny stół. Zatem dla wielu post przeciągał się jeszcze dodatkowo. Obyczaje zażegnujące niemiły post, miały wielu zwolenników na wsiach polskich. Aby zatem tradycji stało się zadość, zakopywano garnki z żurem i śledziami lub też wieszano je na drzewie. Znienawidzoną postną zupą oblewano też drzwi dziewczyn na wydaniu, a przy tym śpiewano i tańczono przy muzyce granej na piszczałkach i harmonii

Topienie Judasza

W Wielką Środę młodzież mieszkająca na wsiach, topiła Judasza, czyli inaczej mówiąc kukłę wykonaną ze słomy i starych ubrań. Po jej zrobieniu, wleczono ją na łańcuchach po całej okolicy, a przy drodze ustawiali się gapie, którzy okładali kukłę kijami. Na koniec wrzucano takowego Judasza do bagna. Było to symboliczne wymierzanie mu sprawiedliwości za wydanie Syna Bożego.

Wielkie grzechotanie

Kiedy od Wielkiego Czwartku milkły w kościołach dzwony i organowa muzyka, rozlegał się dźwięk kołatek. Obyczaj ten był okazją do urządzania kolejnych wiejskich psot. Młodzież biegała po wsi z własnego wyrobu grzechotkami i kołatkami, hałasując i strasząc przechodniów. Odganiano w ten sposób złe licho, które odpowiedzialne było jak wierzono za choroby ludzi i zwierząt.

Dzisiaj natomiast wszyscy wierzą, że wszelkie szczęście i dobrobyt przyniosą nam stroiki wielkanocne, które są wykonane z zachowaną symboliką tych wiosennych świąt. Można zatem kupić świątecznego, zajączka, baranka i kolorowe jajka, które co rok wykonywane są inną techniką zdobniczą.

Ewa Michałowska - Walkiewicz

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt