Dodano: 03.05.14 - 21:29 | Dział: Głos Polonii

Przytulam wspomnienia

Danuta Duszyńska nick „australijka” – poeta, podróşnik – od 1991r. mieszka w Perth - w Zachodniej Australii




Coraz częściej zaglądam do starych, zniszczonych albumĂłw. Uwielbiam patrzeć na fotografie z lat dzieciństwa i młodości, z czasĂłw, ktĂłre mają niezaprzeczalny czar i powab. Przytulam je do serca i z ogromnym sentymentem pielęgnuję. Pragnę, aby moje wspomnienia pozostały jedyne w swoim rodzaju, niepowtarzalne, najdroĹźsze. To pamiątka dla moich potomnych. Moje dzieci mają wiele własnych wspomnień z Polski, ale moi wnukowie urodzili się juĹź na ziemi australijskiej, więc pragnę im przybliĹźyć obraz korzeni, pochodzących z mojej Ojczyzny. Niedawno w pięknej formie książkowej wydałam album rodzinny pod tytułem „Korzenie” i na gwiazdkę podarowałam go swoim dzieciom. Znajdują się tam nasze rodzinne zdjęcia, począwszy od czasĂłw dzieciństwa i młodości, a potem juĹź razem z naszymi dziećmi i wnukami. Album moĹźna obejrzeć za pomocą linku:
http://store-au.blurb.com/my/books/4521032-korzenie-album-rodzinny

Jestem w trakcie pisania sagi rodzinnej - prawdziwej historii rodu, gdzie spisuję nie tylko własne wspomnienia, ale rĂłwnieĹź wspomnienia rodzicĂłw, odkąd zdołałam zapamiętać. Pierwszą część sagi, {obejmującą lata 1910 tj. od roku, w ktĂłrym urodził się mĂłj ojciec Aleksander do roku 1968, w ktĂłrym poślubiłam swojego nieĹźyjącego męża Stanisława}, juĹź ukończyłam. Planuję dwie następne części zakończyć z końcem następnego roku. Jeszcze nie zdecydowałam, czy książki te będą publiczne, czy zostaną tylko pamiątką dla rodziny. Nadany tytuł „Twarzą pod wiatr” wskazuje na trudną drogę pokoleń. Trzeba było ich ogromnej siły i samozaparcia, aby stawiać czoła przeciwnościom losu. Ja sama urodziłam się po drugiej wojnie światowej i mieszkałam z moimi rodzicami i siostrami w małych wioskach – najpierw w Popowie Kościelnym, a potem w Popowie Parcele. Nie da się porĂłwnać mojego trudnego dzieciństwa do czasĂłw obecnych, nie mniej jednak nie zamieniłabym go na Ĺźadne inne. Do dziś słyszę szum klonĂłw za rogiem naszego domu, śpiew ptakĂłw, zapach grzybĂłw w lesie. Dzisiaj odbudowany nasz dom zmienił wygląd i nie ma juĹź owego ongiś stojącego w miejscu zegara. Pani Jakubowska – naoczny świadek historii mĂłwiła do mnie:

„Pani, wszyscy pytają mnie o ten zegar, jak wyglądał, a ja na to: Tomaszewianki (moje nazwisko panieńskie) powinny wiedzieć, bo tu mieszkały”.

Zegar umieszczono na budynku folwarcznego budynku – zlokalizowanego naprzeciwko pałacu, aby jego mieszkańcy widzieli, ktĂłra jest godzina. W czasie wojny zarĂłwno pałac, jak i budynki folwarczne zostały zniszczone, rĂłwnieĹź Ăłw zegar. Budynek odbudowano, jakby na skrĂłty, ucięto podwyĹźszony dach z owym pięknym zegarem. Dzisiaj mĂłj dawniej zniszczony dom tak wygląda:




Do teraz wkładam w swoje wspomnienia bukiety polnych kwiatĂłw – niebieskich chabrĂłw i fioletowych powojĂłw. Widzę siebie - kilkuletnią dziewczynkę, karmiącą żółte kurczęta, posiekanym na twardo jajkiem i zieloną trawą z wyciętych na pastwisku kwadratĂłw oraz kaczki, dla ktĂłrych zbierałam rzęsę z pobliskiego stawu. Biegałam teĹź z krową do pobliskiego lasu, gdzie trawa zielona i obfita, a po zajęciach szkolnych nad rzekę, zarzucając na wodę własnoręcznie zrobioną przez ojca z giętkiej leszczyny - wędkę na muchę.



Rzeka Bug w Popowie

Razem z innymi rĂłwieśnikami odkrywałam tajemnice zniszczonego po wojnie neogotyckiego pałacu z XVIII wieku - w Popowie Parcele. Dwa lata temu w miałam przyjemność gościć w najpiękniejszej - złotej sali - pięknie odrestaurowanego budynku - w nagrodę za wspomnienia, ktĂłre wysłałam do komendanta ośrodka szkoleniowego. Z tej wizyty powstała książeczka – album, połączony ze wspomnieniami z czasĂłw z dzieciństwa pt. „Zagraj mi grajku poeto. W albumie znajdują sie głównie zdjęcia obecnego pałacu, ale jest teĹź fotografia zniszczonego pałacu z czasĂłw mojego dzieciństwa.
Oto link:
www.blurb.com/books/3662219-zagraj-mi-grajku-poeto



Fotka zniszczonego pałacu z lat mojego dzieciństwa



A tak wygląda pałac dzisiaj



Zdjęcie odbudowanego pałacu neogotyckiego w Popowie Parcele 2012 rok

Będąc tam nie omieszkałam, aby pĂłjść tą sama drogą, ktĂłra chodziłam do szkoły podstawowej w Popowie Parcele. Jak tam teraz pięknie. Na miejscu dawnych pĂłl wybudowane ekskluzywne domki warszawiakĂłw, szukających schronienia w tym niezwykle urokliwym zakątku Polski, gdzie nieopodal las i rzeka Bug. W Popowie Kościelnym, jak sama nazwa wskazuje – najpiękniejszym obiektem jest murowany kościół, a w nim obraz cudownej matki boskiej popowskiej (warto tu przeczytać o historii tego cudownego obrazu).



Zdjęcie historyczne biskupa Turowskiego z 1926 roku.



Moja fotka kościoła w Popowie Kościelnym z 2012 roku

W tym kościele odbył się mĂłj chrzest, komunia oraz bierzmowanie. Tutaj moje siostry składały przysięgę małżeńską. Nigdy nie zapomnę pasterek i mocnych głosĂłw męskich w noc wigilijną, kiedy rozlegała się kolęda „BĂłg się rodzi” oraz tradycyjnych obchodĂłw wielkanocnych. Niezapomniane odpusty na dzień świętej Anny 26 lipca – stragany pełne pierścioneczkĂłw, zabawek, kolorowych szklanych domkĂłw, piłeczek jojo... ChociaĹź w domu „nie przelewało się” na odpust zawsze i ja i moje siostry dostawałyśmy pieniądze od rodzicĂłw, bo jakĹźe inaczej... A po mszy całe rodziny biwakowały na pastwisku za kościołem. Kobiety przynosiły kosze jedzenia dla rodziny. Mogło brakować chleba w dzień powszedni, ale na odpust było go pod dostatkiem. Wieczorem w budynku straĹźy poĹźarnej odbywały się potańcĂłwki. Mama zabierała mnie ze sobą, bo sama kochała muzykę. Moje siostry „podlotki” oglądały się juĹź za chłopcami, a mama chciała zobaczyć, jak się bawią jej cĂłrki. Naprzeciwko kościoła znajduje się stary budynek, w ktĂłrym było mieszkanie i szkoła Pana Dawidczyka - Ăłwczesnego kierownika szkoły. Szkoła została przeniesiona, a my - dzieci szkolne nadal uprawialiśmy grządki kierownika. KaĹźda klasa miała pod opieką swoje „zagonki”. Gdzie warzywa wyrosły najpiękniej - ta klasa dostawała najlepszą ocenę. Teraz sobie myślę, Ĺźe mimo tego, Ĺźe kierownik miał określony zysk - to jednak przybliĹźył dzieciom praktyczną wiedzę przyrodniczą.

Nie omieszkałam też zajrzeć do obecnej szkoły podstawowej imienia Kazimiery Augustynowicz:



(fotka z internetu)

Na miejscowym cmentarzu z moja starsza siostrą – szukałyśmy miejsca, gdzie kiedyś była pochowana nasza maleńka siostrzyczka - Irenka. Maleńki grobek wyparły duĹźe pomniki... Ĺťal, Ĺźe historia zaciera ślady. Chodząc po cmentarzu znalazłam grĂłb dawnego proboszcza i mojego nauczyciela religii. Znalazłam teĹź swoją koleĹźankę Emilkę z domu Gajewska - z lat dzieciństwa.

Uwielbiam patrzeć na fotografie z czasĂłw mojej młodości. Wtedy wszystko było dla nas moĹźliwe, mieliśmy głowy pełne pomysłów i cudownych planĂłw na przyszłość, gdzie studia, wspaniała kariera zawodowa, idealne małżeństwo, dzieci, dom z ogrĂłdkiem i koniecznie - romantyczna miłość, taka, jak we filmach. Któş wtedy myślał o upływającym czasie? Ĺťycie korygowało zapędy młodzieńczej wyobraĹşni, stawiając poprzeczki i wyzwania. Drogi nastolatkĂłw rozbiegły się, kaĹźdy - jak umiał - budował sobie swoje gniazdko. Urwały się kontakty, ale na zawsze pozostały z tego okresu najcudowniejsze wspomnienia. Czasem po wielu latach udaje się nam odnaleźć siebie, pochwalić dorobkiem Ĺźycia i powspominać. Padają wtedy nagminne pytania – „a pamiętasz?”

Pamiętam, tamte chwile pamiętam bardziej, niż to, co robiłam wczoraj.



Fotka z lat mojej młodości



A to nasza ósemka dziewcząt zamieszkałych już w nowym internacie przy Zespole Szkół Ekonomicznych w Mińsku Mazowieckim

Obiecywałyśmy sobie, Ĺźe będziemy się kontaktować i spotykać. Niestety jedna z dziewcząt - Krysia Prywata (u gĂłry pośrodku) juĹź nie Ĺźyje. Z kilkoma udało mi się skontaktować, porozmawiać, powspominać. Basia Jadaś z domu Kołakowska napisała do mnie w e-mailu: „wiesz, przez lata pracowałam z wieloma ludĹşmi - byli serdeczni i mili, ale nigdy nie było tyle radości i spontaniczności, co kiedyś w naszej szkole”. Niedawno spotkałam moich szkolnych przyjaciół - Krysię i Wieśka Gajowniczek. Oboje chodzili do tej samej klasy, a o tym, Ĺźe mają się ku sobie, dowiedziałam się przed samą maturą. Wydawali mi się bardzo róşni, a mimo tego przeĹźyli ze sobą całe Ĺźycie, mają cudownych - dzieci i wnukĂłw. Widać, Ĺźe kochają się i szanują. Tak bardzo Ĺźałuję, Ĺźe spotkaliśmy się w niesprzyjających okolicznościach, aby na dłuĹźej przytulić nasze wspomnienia. WspĂłlnie z nimi odwiedziliśmy dom Janeczki WoĹşna z domu Kołak, zamieszkałej w Siedlcach. Niestety, nie zastaliśmy ani jej, ani jej małżonka w domu. Zostawiłam pod drzwiami czasopismo E-sztuka ze swoimi wierszami i numer swojej komĂłrki. Zadzwoniła. Ma taki piękny głos, jak kiedyś. MoĹźe się spotkamy w sierpniu w Krakowie, kiedy znowu odwiedzę kraj swoich wspomnień. Bardzo Ĺźałuję, Ĺźe nic nie wiem o Basi Kałowskiej. Natomiast o innych koleĹźankach dowiedziałam się od uczestniczek zjazdĂłw szkolnych.



Niedawno, będąc w Polsce, odwiedziłam swoją dawną szkołę - Zespół Szkół Ekonomicznych w Mińsku Mazowieckim, przy ulicy Kazikowskiego, za bramą ktĂłrej pozostała nasza młodość, zapał i niezrealizowane marzenia. Z pobytu otrzymałam w prezencie trzy piękne wydania książkowe o przeszłości i teraĹşniejszości szkoły oraz wiersz nieĹźyjącej polonistki Pani Marii Ĺťakiewicz pt. „Oda do miłości”, własnoręcznie przez Nią podpisany w 1991r. Wiersz oczywiście napisany w trendzie dawnej pięknej klasyki.

Dowiedziałam się, że nadal kilku moich dawnych wykładowców żyje, w tym moja wychowawczyni klasy i nauczyciel języka angielskiego - Pani Profesor Frelak. Poszperałam w prasie i wpadła mi w rękę fotografia par z uroczystości pięćdziesięciolecia pożycia małżeńskiego, a na niej moja wspaniała wychowawczyni wraz z małżonkiem.

Ĺťyje teĹź profesor księgowości – Pani Jadwiga Małachowska, prowadząca ongiś wraz z uczniami sklepik uczniowski. To ona zaproponowała nam, abyśmy w przerwie Walnego Zgromadzenia Ăłwczesnego PZGS „SCh” – zagrali „Moralność Pani Duskiej”. To ja byłam Dulską, a Zbyszkiem (synem Dulskiej) – Wiesiek Gajowniczek. Nie mieliśmy Ĺźadnych dekoracji, ale i tak nasze teatralne spontaniczne występy zostały nagrodzone gromkimi brawami.



Spotkanie absolwentów po latach ( z wychowawczynią mojej klasy Panią Wacławą Frelak)

Oglądając dawne sale wykładowe, parapety pełne białych kwiatów doniczkowych (ongiś pieczołowicie hodowanych przez Pana Profesora Charasymowicza), salę gimnastyczną, w której pisałam maturę - bardzo się wzruszyłam. Ze łzami w oczach przyglądałam się młodzieży i nie mogłam wprost uwierzyć, że tak niedawno ja sama uczestniczyłam w takim gwarnym i wesołym środowisku szkolnym. Dzisiaj zaglądam do facebooka na stronkę internetową mojej szkoły i podziwiam piękne fotografie i filmiki video z tradycyjnych studniówek. Oto jedno z nich:



My nie mięliśmy tak pięknego wystroju, ponieważ poloneza tańczyliśmy w sali gimnastycznej, nie mniej z niezwykłą dumą wspominam, kiedy wszystkie klasy i nauczyciele podziwiali naszą dekorację.

Na scenie ogromny plakat w postaci polskiego banknotu stu złotowego, symbolizujący pozostałe sto dni do matury i obniĹźony sufit z zawieszonymi róşnokolorowymi parasolami ... MnĂłstwo ciekawych plakatĂłw, rysunkĂłw. I wspaniała zabawa. Towarzyszyła nam grupa chłopakĂłw z SGPiS – u z Warszawy.
Co warto zapamiętać, to nasze roześmiane twarze.



Grupka z naszej klasy – Henio Głuchowski (ułomny chłopiec) – najlepszy z matematyki - juĹź nie Ĺźyje.

Będąc w Polsce zawsze odwiedzam malownicze miasteczko u zbiegu Narwi i Bugu – Serock.



Serock n/Narwia, ul. Pułtuska

To miasteczko jest mi bardzo bliskie z wielu powodów. Tu w piękny majowy poranek 1948 roku przyszłam na świat, tutaj ukończyłam siódmą klasę szkoły podstawowej, w końcu tutaj rozpoczęłam pierwszą pracę zawodową, wyszłam za mąż i urodziłam pierwszą córeczkę. Mam co wspominać z tego okresu, bo to przecież lata mojej młodości i pierwszych doświadczeń w pracy zawodowej. Do dzisiaj znajduje się tu budynek dawnej gminnej spółdzielni, wykupiony przez bank i przeznaczony do rozbiórki. Żal serce ściska, że kolejny ślad mojej młodości wkrótce zniknie. Tak, jak i sami ludzie... Coraz więcej z nich na lokalnym cmentarzu. Oglądam fotografię byłych pracowników gminnej spółdzielni - wycieczki w góry. Wielu z fotografii już dzisiaj nie ma. A ja sama? Wówczas taka młoda, szczupła dziewczyna. Dzisiaj chwytam się ostatniej deski ratunku - swoich wspomnień. Pragnę je uwiecznić.

Kolejnym miastem, ktĂłre odwiedziłam parę razy - to Nowy DwĂłr Mazowiecki, gdzie mieszkałam przez wiele lat i pracowałam aĹź do wyjazdu do Australii, czyli do 1991 roku. Tam przyszła na świat moja druga cĂłreczka, tam pracowałam w powiatowym związku gminnych spółdzielni i w spółdzielni mieszkaniowej. W mieście tym zostawiłam dobre i złe wspomnienia - trudny okres zmagania się z trudną sytuacją w kraju, kiedy mięso, cukier i buty były na kartki, a kolejkę do sklepu zajmowało się juĹź wieczorem dnia poprzedniego. Ale i tak w trudnym okresie nie dawaliśmy się jakoś. MoĹźe dzięki takim ludziom, ktĂłrzy nie pozwalali się zastraszyć i zamiast wyciętych z kartki 20 dkg – waĹźyli kilogram mięsa, czy wędliny. Z miastem tym wiążę swoje sukcesy zawodowe, podnoszeniem kwalifikacji, w końcu stoczenia wraz z innymi koleĹźankami i kolegami z pracy naszej własnej rewolucji. Był to bunt przeciwko korupcji, naduĹźywania władzy dla własnych korzyści. W tym mieście moje cĂłrki ukończyły szkołę podstawową i średnią i tutaj mieszkali moi rodzice aĹź do śmierci, tj. do grudnia 1999 roku. Zmarli oboje w grudniu, pewnie nie chcieli naraĹźać mnie na dodatkowe koszty, związane z przylotem na ich pogrzeb. Trudno mi było Ĺźegnać ich oboje na raz.

Ale w tym mieście były i radości. Największymi były moje dzieci, ich dorastanie, osiągnięcia w szkole. Do dzisiaj w tym mieście mieszkają i pracują moi przyjaciele. Będąc w Nowym Dworze odwiedziłam miejsca swojego zatrudnienia. Ongiś wspaniale funkcjonujący PZGS - dzisiaj budynki, chylące się ku ruinie... O dziwo, w pokojach te same urządzenia sprzed lat, moich lat. Jakby czas się zatrzymał, tyle, że teraz wszystko zniszczone.

Spółdzielnia Mieszkaniowa natomiast zachwyciła moje oczy kolorowymi elewacjami, pięknymi nasadzeniami krzewów i kwiatów, domofonami w każdej klatce schodowej. Cieszy mnie, ze nasz dawny wysiłek przyśpieszenia spłaty kredytów budynków mieszkaniowych , przez co reperowanie funduszu remontowego - nie poszedł na marne. Pozostało tam sporo i mojej pracy, często po godzinach urzędowania - często wieczorami, a nawet nocą. Ale miasto pięknieje, rozrasta się, nie bacząc na to, kto odszedł, a kto pozostał.

Jeszcze wspominam ostatnie miejsce mojego pobytu – małe miasteczko Zakroczym, w ktĂłrym mieszkałam przez ostatnie cztery lata do wyjazdu zagranicę. Tam moje cĂłrki z grupą młodych przyjaciół stworzyły grupę muzyki kościelnej. Z Zakroczymiem wiążę wspomnienia ze wspaniałymi sąsiadami, z niektĂłrymi do dzisiaj utrzymuję kontakty.
To takie moje wspomnienia, bardzo pobieżne, bo przecież każdy szczegół życia, zarówno z dzieciństwa i młodości, jak i z dorosłego życia - jest ważny, drogi sercu, niezapomniany.
A wiadomo, że życie po drodze niosło i te dobre i złe momenty i może dzięki tym drugim stajemy się mocniejsi. Może dzięki nim czerpiemy mądrość życiową i potrafimy selekcjonować, co ważne, mniej ważne lub najważniejsze w życiu.

Najpiękniejszymi wspomnieniami było przyjście na świat moich córek, czas ich dzieciństwa, dorastania. Nie ma nic piękniejszego w życiu matki niż macierzyństwo, kiedy codziennie cieszy swoje oczy widokiem dziecka, jego pierwszym krokiem przez wszystkie etapy, aż do uzyskania samodzielności. I każdy ten etap, począwszy od niemowlęcia aż do teraz, kiedy moje córki są już niezależne - był inny, ale nie mniej ważny. I w każdym okresie, mimo nawału pracy zawodowej, (bo przez wiele lat wychowywałam je samodzielnie) starałam się uczestniczyć w ich życiu. To są niezapomniane wspomnienia przebywania razem, nadzwyczaj wesołe. To ogromna duma matki z osiągnięć dzieci, kiedy jako małe dziewczynki przynosiły do domu świadectwa z czerwonym paskiem, a potem przodowały w nauce w szkole średniej i w końcu - w obcym kraju, w Australii - ukończyły studia, uzyskując dyplomy architekta i accountanta.



Moja starsza cĂłrka Agnieszka -{landscape architect} - mama moich dwĂłch cudownych wnukĂłw – Patryczka i Sebastianka



Moja młodsza córka Kasia - accountant



moi wnukowie – Patryczek i Sebastianek

Dzisiaj moje dzieci mają swoje rodziny, masę pracy i obowiązków i podobnie, jak mnie kiedyś, nie jest im łatwo. Starszy wnusio Patryczek skończy w sierpniu piętnaście lat, chodzi już do szkoły średniej, a Sebastianek - w maju tego roku - skończy sześć lat. Właśnie rozpoczął naukę w katolickiej szkole w Perth. I wiele z moich ostatnich i cudownych wspomnień łączę z nimi.

Rośnie nowe pokolenie, ze swoimi nowymi zaletami i wadami XXI wieku, związane z wynalazkiem internetu, przez to gubią się gdzieś po drodze kontakty międzyludzkie, prawdziwe przyjaźnie, a nawet miłości. I tak sobie myślę, że ich wspomnienia będą zawężone, biedniejsze.

Niech moje, pełne doświadczeń, płynących ze stosunków międzyludzkich i z przyrodą pozostaną dla nich historią.


Danuta Duszyńska nick „australijka”