Dodano: 04.07.14 - 17:03 | Dział: Głos Polonii

W 71 rocznicę śmierci

gen. Władysława Sikorskiego



Generał Władysław Sikorski, premier II Rzeczpospolitej, w czasie ostatniej wojny Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych, a następnie szef rządu RP na uchodźctwie, zginął dnia 4 lipca 1943 roku w katastrofie lotniczej na Gibraltarze. W tych dniach obchodzimy już 71-wszą rocznicę jego tajemniczej śmierci. Tajemniczej, gdyż okoliczności jego śmierci do dziś budzą kontrowersje nie tylko wśród historyków.

Odznaczony orderem Virtuti Militari, Polonia Restituta, Krzyżem Niepodległości, wielokrotnie Krzyżem Walecznych oraz pośmiertnie Krzyżem Orła Białego, początkowo został pochowany na cmentarzu lotników polskich w Newark w Wielkiej Brytanii. Po ekshumacji jego szczątki przewieziono w 1993 roku do Warszawy, aby następnie złożyć je 17 września 1993 roku w krypcie na Wawelu w Krakowie. Kiedy prezydent RP Lech Kaczyński poparł postulat ponownej ekshumacji zwłok generała i podjęcia ponownego śledztwa w celu wyjaśnienia wszystkich okoliczności śmierci gen. Sikorskiego, w roku 2008 śledztwo to podjął Instytut Pamięci Narodowej.

W wyniku przeprowadzonych badań w styczniu 2009 roku IPN ogłosił raport, w którym wykluczył hipotezy o wcześniejszym zastrzeleniu, uduszeniu lub otruciu generała. Stwierdzono, że jego śmierć nastąpiła wskutek obrażeń typowych dla ofiar wypadków komunikacyjnych. Ostatecznie zwłoki gen. Sikorskiego pochowane zostały w specjalnie uszytym mundurze generalskim (wcześniej zawinięte były jedynie w koc) i spoczęły 26 listopada 2008 roku w katedrze wawelskiej. W grudniu 2013 roku pion śledczy INP -u umorzył śledztwo w tej sprawie, ale historycy nie osiągnęli konsensusu co do przyczyn i okoliczności, jakie towarzyszyły zdarzeniu.

Ustalenia IPN-u nadal nie dla wszystkich wydają się jasne i ostateczne tym bardziej, że pion śledczy IPN uznał, iż "nie można ani potwierdzić ani zaprzeczyć sabotażu jako przyczyny katastrofy samolotu" zaś "dowody w śledztwie nie pozwalają na potwierdzenie, ale i na wykluczenie tezy o zamachu". I choć według oficjalnych orzeczeń katastrofa nastąpiła z przyczyn technicznych - zablokowanie sterów wysokości samolotu - jednak wciąż panuje opinia, iż w rzeczywistości do katastrofy samolotu, którym generał powracał z inspekcji sił Armii Polskiej na Bliskim Wschodzie, nie doszło z przyczyn technicznych, natomiast gen. Sikorski został wcześniej zamordowany.

Wiadomo, że trzy miesiące przed katastrofą, w kwietniu 1943 roku kiedy wyszła na jaw zbrodnia katyńska, gen.Władysław Sikorski odmówił uznania sowieckiej interpretacji tej zbrodni i zażądał w tej sprawie śledztwa Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Został za to oskarżony o współpracę z III-cią Rzeszą. Wiadomo więc, że generał był osobą niezwykle niewygodną dla strony radzieckiej. Wiadomo również, że najważniejsze dokumenty w sprawie śmierci gen. Sikorskiego nadal są jedynie w posiadaniu Anglików i zostały objęte klauzulą tajności na kolejne 50 lat.

W świetle tych faktów chyba nie całkiem bezpodstawnie i coraz częściej, śmierć gen. Władysława Sikorskiego określana jest terminem "zabójstwo polityczne".

Jest rzeczą niezrozumiałą dlaczego postać jaką był dla Polski i polskiej historii gen. Sikorski, przez wiele lat nie mogła być uhonorowana przez władze inaczej, niż postawieniem niewielkiego pomniczka, a właściwie jedynie tablicy pamiątkowej w miejscu bardziej godnym.

Otóż, będąc przed trzema laty na Gibraltarze odnalazłam tam miejsce pamięci Generała. Niestety lokalizacja monumentu była skandaliczna, pomniczek usytuowany był w żenującej okolicy, graniczący z budowlanym bałaganem i stacją obsługi samochodów (patrz zdjęcie). Podobno dopiero po wielu interwencjach Polaków w polskim MSZ, Radzie Ochrony Pamięci i Męczeństwa, w mediach, odsłonięto wreszcie na Gibraltarze w 2012 roku pomnik, w nowej, reprezentacyjnej lokalizacji.

Odnalazłam również tablicę upamiętniającą tragicznie zmarłego na Gibraltarze gen. Sikorskiego. Znajduje się ona w tamtejszej Cathedral of St Mary the Crowned - Katedrze Najświętszej Maryi Panny. Notki w języku polskim położone pod tablicą informowały, że to właśnie do tego kościoła zaniesiono dzień po katastrofie trumnę generała.

Dziś, w 71 rocznicę tragicznej śmierci gen. Władysława Sikorskiego cieszy fakt, że ostatecznie Generał spoczął w miejscu Mu należnym, na Wawelu, tam, gdzie pochowani są Wielcy Polacy.

(Tekst, Fot.)Monika Wiench
Melbourne

ps. należy przypomnieć, że o ostatnich dniach życia gen. Sikorskiego opowiada film, którego scenariusz powstał na podstawie badań polskiego dziennikarza, historyka i publicysty - Dariusza Baliszewskiego. Film "Generał. Zamach na Gibraltarze", w reżyserii Anny Jadowskiej jest zapisem patriotyzmu gen.Sikorskiego, ukazuje jego wielką odwagę i determinację w ujawnieniu prawdziwych sprawców zbrodni Katyńskiej.