Dodano: 30.06.17 - 10:46 | Dział: Oko Cyklopa

ZAMACH STANU? (6)

OKO CYKLOPA

Sławomir M. Kozak































Aniutkowi poświęcam…


ZAMACH STANU? (6)


Wojsko zawodowe i tak zwany “kryzys demokracji”

Idealny Ĺźołnierz zawodowy jest z natury apolityczny, gotowy do bezwarunkowego wykonania kaĹźdego rozkazu. Przykładami tego typu Ĺźołnierza są dla Huntingtona amerykańscy Marines czy teĹź francuska Legia Cudzoziemska. Tam niemniej, jak pisze Huntington, w sytuacjach, kiedy społeczeństwo wraz ze stojącymi na jego czele politykami zaczyna zdradzać postępujące symptomy degeneracji ideologicznej oraz “moralnego zmiękczenia”, armia zawodowa zobowiązana jest przejąć odpowiedzialność za bieg losĂłw państwa. Jak twierdzi Huntington, w czasie Drugiej Wojny Światowej amerykański Sztab Generalny kontrolował w bezpośredni sposĂłb nie tylko przebieg samych operacji strategicznych, lecz wpływał takĹźe na całokształt polityki zagranicznej USA oraz wyznaczał dyrektywy dla kluczowych gałęzi gospodarki. Z aprobatą Huntington cytuje przy tym wypowiedĹş admirała Leahy z roku 1945: “DowĂłdcy połączonych sztabĂłw nie podlegają obecnie jakiejkolwiek cywilnej kontroli.”

Według twierdzeń Huntingtona, wpływ kasty wojskowej na kształtowanie procesĂłw państwowych uległ dalszemu wzmocnieniu w czasie prezydentury Harry’ego Trumana. W bezpośrednim okresie powojennym “wiele postaci sfery wojskowej osiągnęło taki poziom autorytetu oraz taki zasięg wpływĂłw, jaki nigdy dotąd nie był udziałem wojskowych na amerykańskiej scenie politycznej”. Wzrost wpływu wojska ułatwiał takĹźe fakt, iĹź wielu byłych wysokich rangą oficerĂłw zajęło czołowe pozycje w Ĺźyciu politycznym i gospodarczym. Ale nawet w tym okresie Stany Zjednoczone miały do czynienie z problemem, jak nazywa to Huntington, iĹź “przy wyznaczaniu kierunku dla amerykańskiej polityki myślenie oparte na wojskowych pryncypiach zbyt słabo dochodziło do głosu”.

Zawodowy Ĺźołnierz instynktownie nienawidzi “idealizmu”, ktĂłry w darwinistycznym świecie Tomasza Hobbesa czyni człowieka niezdolnym do walki o przetrwanie. SzczegĂłlnie zaciekle atakuje Huntington tych spośrĂłd wojskowych, ktĂłrzy czują się zobowiązani do działania na rzecz pewnej misji ideowej, oraz starają się popierać rozwĂłj w dziedzinach kulturowych i socjogospodarczych. SzczegĂłlną odrazą darzy Huntington przy tym generała Douglasa MacArthur. MacArthur był bez wątpienia jednym z najwybitniejszych dowĂłdcĂłw wojskowych 20-go stulecia. Proporcje pomiędzy ograniczonymi środkami, jakimi dysponował MacArthur, pomiędzy poniesionymi stratami a rozmiarem odniesionych przez niego zwycięstw są bez przykładu w historii dwudziestowiecznej wojskowości. Huntington nienawidzi genialności dowĂłdcĂłw wojskowych, wyraĹźającej się w przekraczaniu ścisłych granic ideologicznego korsetu kasty “zawodowcĂłw”.

Przepaść pomiędzy “duchem zawodowego Ĺźołnierza” a pozostającym poza murem koszar cywilnym “zliberalizowanym” światem opisuje Huntington na ostatnich stronach “The Soldier and the State”. W prawdziwie baśniowych kolorach Huntington przedstawia amerykańską akademię wojskową West Point, przeciwstawiając ją leżącemu w sąsiedztwie miasteczku Highland Falls:

“Budynki Highland Falls nie wchodzą w skład Ĺźadnej wyĹźszej, przemyślanej całości - są po prostu luĹşnym zbiorem nie związanych ze sobą konstrukcji, przypadkowo stojących jedna obok drugiej, pozbawionych jakiegokolwiek wspĂłlnego, łączącego ich celu. Przekraczając południową bramę wojskowego obszaru zamkniętego West Point wkraczamy do zupełnie innego świata. Wszędzie dookoła wyczuwa się spokojny porządek. Ĺťadna z części tego świata nie jest samotna, istniejąca sama dla siebie, wszystkie akceptują swoje podporządkowanie jednoczącej je wyĹźszej całości. Piękno i uĹźyteczność łączą się w szarym kamieniu. Wypielęgnowane trawniki otaczają niewielki, zadbane domki, z ktĂłrych kaĹźdy oznaczony jest nazwiskiem i stopniem słuĹźbowym jego mieszkańca. Wszystkie budynki łączy wspĂłlny plan, według ktĂłrego powstały, a samo ich połoĹźenie oraz materiał, z jakiego zostały zbudowane, symbolizują rangę, jaką w tym planie zajmują: kamień i cegła dla wyĹźszych stopniem oficerĂłw, drewno dla niĹźszych szarĹź. Cały obszar przeniknięty jest rytmem i harmonią, dochodzącymi do głosu, gdy zbiorowa wola zastępuje indywidualną anarchię. West Point to wspĂłlnota na rzecz jednego celu, wspĂłlnota, w ktĂłrej działania ludzi regulowane są przez powszechnie uznany kodeks, będący dziełem wielu pokoleń. Nie ma tu miejsca na zadufanie czy indywidualizm - reguły wspĂłlnoty chronią kaĹźdego przed błędem fałszywej samooceny, przeceniania swojej rzeczywistej wartości. Wypełnienie rozkazu jest tu ĹşrĂłdłem wewnętrznego pokoju, podporządkowanie dyscyplinie ĹşrĂłdłem zasłuĹźonej satysfakcji, uczestnictwo we wspĂłlnocie ĹşrĂłdłem bezpieczeństwa...

West Point jest wcieleniem wojskowego ideału w jego najlepszym wydaniu, Highland Falls to ucieleśnienie najbanalniejszych aspektĂłw amerykańskiego stylu Ĺźycia. West Point to szara wyspa pośrodku morza pstrokacizny, to Sparta pośrodku Babilonu. I czyĹź moĹźna zaprzeczyć, iĹź cnoty ducha wojskowego - lojalność, poświęcenie, gotowość do słuĹźby - są tymi właśnie, ktĂłrych Ameryka najpilniej dziś potrzebuje? Czy zdyscyplinowany porządek West Point nie obiecuje dziś światu więcej niĹź krzykliwy indywidualizm, tłoczący się na ulicach miast? Na Ĺźołnierzach, obrońcach porządku społecznego, przypada dziś wielka odpowiedzialność...”

Zbigniew Brzeziński, doradca do spraw bezpieczeństwa narodowego prezydenta Jimmy’ego Cartera, wychowawca byłej minister spraw zagranicznych Madeleine Albright oraz ideolog amerykańskiego neoimperializmu, wprowadził w latach 70-tych Huntingtona do grona uczestnikĂłw obrad Komisji Trylateralnej. Huntington uczestniczył w pracach przygotowujących wydanie w roku 1975 zbioru analiz Komisji Trylateralnej pod tytułem “Kryzys demokracji”. Huntington twierdzi tam, iĹź Stanom Zjednoczonym zagraĹźa, jak to sam nazywa, “nadmiar demokracji”. “Efektywność funkcjonowania systemu demokratycznego zaleĹźna jest takĹźe od stopnia swego rodzaju apatii czy teĹź niezaangaĹźowania ze strony jednostek i ugrupowań społecznych... Mniejszości, znajdujące się do tej pory na obrzeĹźach społeczeństwa, jak dla przykładu czarni obywatele, są w obecnej chwili w pełni zaangaĹźowane w kształtowanie systemu politycznego. Powstaje jednak przy tym ryzyko przeciążenia tegoĹź systemu nadmiarem żądań i zadań, ktĂłre nazbyt rozszerzą jego obszar kompetencji oraz podminują jego autorytet... W dzisiejszych czasach wydaje się być udowodnionym fakt istnienia sensownych granic dla rozwoju gospodarczego. MoĹźliwym jest zatem takĹźe istnienie sensownych barier dla rozszerzania struktur demokratycznych.”

Profesor Wilfried von Bredow opublikował niedawno swĂłj komentarz dotyczący zagroĹźeń płynących z rosnącego wpływu ideologii “neoprofesjonalizmu” w obrębie amerykańskich sił zbrojnych. W artykule “Franfurter Allgemeine Zeitung” z 18-go stycznia tego roku von Bredow pisze: “Duchowym ojcem idei neoprofesjonalizmu jest amerykański politolog Samuel Huntington.” Von Bredow zwraca uwagę na ryzyko “mutacji” sił zbrojnych USA w kierunku swego rodzaju “nieobliczalnego i niekontrolowalnego czynnika”. Sfery polityczne coraz bardziej zatracają umiejętność kontrolowania sił zbrojnych, w konsekwencji pozostawiając wojskowym nieskrępowane pole do działania. Pozostawieni sobie samym wojskowi coraz bardziej zwiększają swĂłj dystans wobec cywilnego społeczeństwa. Obecne siły zbrojne znajdują się na etapie przekształcania się w rodzaj autonomicznej organizacji, z pogardą i goryczą spoglądającej na coraz bardziej zdegenerowanych cywilĂłw.

Pomimo faktu, iż wzorzec żołnierza zawodowego przechowuje ideał apolityczności i bezpartyjności, neoprofesjonalizm wojskowy lat 90-tych uległ wyraźnemu upolitycznieniu. Oznacza to, iż system demokratyczny staje w obliczu niezbyt wygodnego faktu, iż w obrębie jego własnych sił zbrojnych coraz wyraźniej dochodzi do głosu ideologia gardząca normami życia cywilnego, znacznie wyżej wartościująca swoje własne cele. Kiedy powstały w ten sposób dystans dotrze do pewnego daleko posuniętego punktu, bardzo trudna będzie ponowna reintegracja sił zbrojnych w obrębie demokratycznego społeczeństwa.

Artykuł von Bredowa nie nawiązuje w bezpośredni sposĂłb do wydarzeń z 11-go września. Tym niemniej, ostrzeĹźenie przed rosnącym w Stanach Zjednoczonych “wojskowym neoprofesjonalizmem” naleĹźy umiejscawiać takĹźe i w kontekście tych wydarzeń. To właśnie opiewane przez Huntingtona środowisko zawodowych wojskowych wymienia takĹźe Lyndon LaRouche w swojej analizie zmierzającej do nazwania rzeczywistych sprawcĂłw zamachĂłw z 11-go września.

CDN