Piątek 19 Kwietnia 2024r. - 110 dz. roku,  Imieniny: Alfa, Leonii, Tytusa

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 15.09.19 - 21:44     Czytano: [1238]

Dział: FAKTY CIEKAWE LECZ MAŁO ZNANE - Marian Kałuski

Recenzja prof. Andrzeja Targowskiego

Historia Polonii Australijskiej
albo o chorobie polskiego emigranta



Kolejna książka o historii Polonii tym razem Australijskiej ukazała się pióra Mariana Kałuskiego, Terra Australis, Przyczynki do historii Polaków w Australii. Nakładem Studium Historii Polonii Australijskiej, Melbourne 2019. Autor jest historykiem, politologiem, podróżnikiem, redaktorem i działaczem, który wydał kilkanaście książek na temat historii Polaków żyjących w 65 krajach, a sam zwiedził 90 krajów. W swym niepowtarzalnym dziele odnotował i scharakteryzował sedno życia i działania około kilkunastu tysięcy Polaków. Przeczytałem kilka tego autora książek i podziwiałem, jak np. mógł pozbierać informacje o paru tysiącach działających Polaków w kilkuset miejscowościach we Włoszech, skoro zapewne większości tych danych nie można pozyskać z Internetu?

W tym kontekście i książka o Polonii w Australii jest napisana podobnie jak poprzednie, ale przez mieszkańca Australii Ĺźyjącego tu od 1964 r., czyli znającego z autopsji świetnie środowisko Polonii Australijskiej. I to jest chyba największą „wadą” tej książki, poniewaĹź autor zna te środowisko za dobrze. Stąd jest to książka o „piekle” tej Polonii. Przypomina podobną książkę Polskie Piekło, Obrazy z Ĺźycia elit emigracyjnych 1939-1945 (Bellona 2012) w Londynie, piĂłra Sławomira Kopera. Polonia Australijska liczy ok. 150,000 osĂłb, w tym ok. 50,000 urodzonych w Polsce. Czyli stanowi poniĹźej 1% populację tego kontynentu, jest więc b. małym środowiskiem, skupionym głównie w dwĂłch wielkich miastach Sydney i Melbourne. Tak mała liczba rodakĂłw potrafiła jednak utworzyć kilkaset organizacji polonijnych (czynnych lub zlikwidowanych), targanych wewnętrznymi konfliktami. Oczywiście autor-działacz-redaktor mediĂłw polonijnych rejestruje z dużą „dokładnością” owe konflikty, tak personalne jak i przekręty finansowe z nieczułością prokuratora i sędziego, ktĂłry oskarĹźa, przedkłada dowody i osądza. Co gorsze szuka prawdy i sprawiedliwości a potem dziwi się, Ĺźe ma wrogĂłw i Ĺźe jest niedoceniany. Szuka uznania w OjczyĹşnie i dopiero po ostrym opowiedzeniu się po jednej z dwĂłch stron ostrego konfliktu politycznego, zostaje uznany. Czy jednak jest to uznanie szczere i trwałe?

Ja pomijam autora polityczne zaangażowanie i niektóre Jego poglądy, ponieważ nie można przejść obojętnie obok wielkiego i unikalnego wysiłku intelektualnego i logistycznego (bez pomocy finansowej) w tworzeniu historiografii Polonii w świecie. Stworzył ogromną bazę danych, z których jego następcy będą korzystać przez następne lata a może i stulecia. Autor co robi to robi z pasją. I za to należy mu się uznanie i podziękowanie. Na pocieszenie powiem, że zwykle uznanie przychodzi po śmierci. Więc życzę autorowi cierpliwości.

Moim zdaniem autor dĹşwiga krzyĹź choroby polskiego emigranta. Nawet cytuje moje powiedzenie i je interpretuje tak, Ĺźe chorobą polskiego emigranta jest konflikt. Niewątpliwie jest to jedno ze stadiĂłw naszej choroby. Natomiast polski imigrant jest chory na Polskę. Z wielu względĂłw opuścił kraj, gdzie przerwał swą karierę lub niepowodzenia i chciałby je zrealizować na obczyĹşnie. Tu bardzo często pozostaje na peryferiach głównego Ĺźycia kraju osiedlenie (kłopoty z zawodem i językiem oraz brak pieniędzy i poparcia) i wtedy swĂłj sukces chce uzyskać w środowisku Polonii idealizując swą miłość do Ojczyzny. Niestety ten sukces chce uzyskać za wszelką cenę, w tym nie obca jest zazdrość, nienawiść, chciwość, intrygi, niezgoda, itp. I chyba juĹź tak będzie. Z tego względu wielu wybitnych rodakĂłw-emigrantĂłw stroni od organizacji polonijnych. Jak np. robił to śp. prof. Zbigniew Brzeziński. Margrabia Aleksander Wielopolski administrator rosyjskiego Zaboru Polski mawiał; „za Polskę jest łatwiej umrzeć aniĹźeli współżyć z Polakami.” Na szczęście, dzięki obecnie wolnej Polsce, dotychczasowy model emigracji nie jest adekwatny do sytuacji i wymaga drastycznej zmiany. O czym innym razem.

Radzę polskim emigrantom przyjąć moją postawę, w której Polskę traktuję jak matkę, a Amerykę jak żonę. Do obu tych najważniejszych kobiet w moim życiu jestem lojalny. Ale owe lojalności różnią się.

Prof. Andrzej Targowski
Western Michigan University (USA)

Opis książki

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt