Piątek 26 Kwietnia 2024r. - 117 dz. roku,  Imieniny: Marii, Marzeny, Ryszarda

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 10.11.11 - 23:26     Czytano: [7019]

Dział: Głos Polonii

O Polakach w Australii (Aktualiz.)

krytycznie i z troską



Polonię australijską bardzo często przedstawia się jako Polonię sukcesu, jako przykład na to jak powinno być organizowane i prowadzone Ĺźycie polonijne w innych częściach świata. Niestety jest to dalekie od prawdy kurtuazyjne schlebianie nam przez niektĂłrych politykĂłw tak australijskich, jak i polskich, dokonywane przy jakieś tam okazji. Ci sami ludzie, ktĂłrzy tak nam kadzą, wypowiadają te same superlatywy podczas spotkań z innymi grupami etnicznymi czy działaczami polonijnymi z innych krajĂłw. A więc te pochwały pod adresem Polonii australijskiej nie moĹźna traktować powaĹźnie gdyĹź są, niestety, dalekie od prawdy. A prawda jest taka, Ĺźe Polonia australijska nie jest ani lepsza ani gorsza od Polonii w jakimkolwiek innym kraju. Jeśli miałby być przechył w jakąś stronę – to chyba byłby on w stronę gorszą.

Zresztą nawet sami zdajemy sobie sprawę z tego, Ĺźe to wychwalanie nas to wielka przesada. Anna Grynglas pisała: „...MoĹźe warto spojrzeć na inne grupy etniczne (w Australii), szczegĂłlnie te najpopularniejsze i od nich wziąć formułę pracy organizacyjnej” („Prezes idealny” Tygodnik Polski 26.6.2002).

Polonia australijska jest świeĹźej daty. Przed II wojną światową do Australii trafiali tylko nieliczni Polacy. W wyniku II wojny światowej (1939-45) i objęcia władzy w Polsce przez agentĂłw Kremla wspomaganych sowieckimi bagnetami, w Niemczech, Austrii i Wielkiej Brytanii pozostało ponad pół miliona PolakĂłw. W Niemczech i Austrii byli to tzw. Dipisi – bezpaństwowcy (byli polscy robotnicy przymusowi i jeńcy wojenni, ktĂłrzy nie chcieli wracać do komunistycznej Polski lub nie mogli wrĂłcić do swych domĂłw na Kresach, ktĂłre zostały oderwane od Polski i przyłączone do Związku Sowieckiego; kresowiacy stanowili 50% PolakĂłw przybyłych do Australii), a w Wielkiej Brytanii, głównie byli Ĺźołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i osoby związane z działalnością polskiego rządu emigracyjnego w Londynie i jego róşnymi instytucjami i placĂłwkami. Około 60 000 z nich przybyło do Australii na przełomie lat 40. i 50. XX wieku. Byli to głównie Dipisi i ok. 4000 Ĺźołnierzy.

Byli to zazwyczaj ludzie bardzo młodzi (Niemcy wywozili na roboty głównie ludzi młodych – od 16 roku Ĺźycia). Ludzie, ktĂłrzy mieli ukończonych zaledwie kilka klas szkoły podstawowej w przedwojennej Polsce, a przez to i przez swĂłj wiek ludzie, ktĂłrzy nie mieli zielonego pojęcia o pracy społecznej. Poza tym w kaĹźdej fali emigracyjnej jest jakiś dość znaczny procent ludzi, ktĂłrzy chcą i dążą do szybkiej asymilacji ze społeczeństwem, w ktĂłrym się znaleĹşli. WśrĂłd polskich emigrantĂłw w Australii ten procent był i jest wyjątkowo duĹźy.

Niestety do Australii przybyło bardzo mało Polaków z wyższym czy chociażby średnim wykształceniem. Poza tym wielu przedstawicieli tzw. inteligencji przez wojnę (które zawsze demoralizują wielu ludzi) uległo większej lub mniejszej demoralizacji, a więc nie byli najwyższej jakości pod względem moralnym, a tym samym dobrym materiałem nie tylko na liderów Polonii australijskiej, ale nawet na działaczy społecznych. Nie znaczy to, że powojenna Polonia australijska była pozbawiona wartościowych liderów i działaczy społecznych. Było ich sporo, ale stanowczo za mało, aby móc kierować Polonią australijską i dobrze ją prowadzić przez wykonywaną przez siebie pracę.

WśrĂłd przybyszĂłw zorganizowały się dwie grupy działaczy polonijnych. Pierwsza grupa, to ludzie prości, często półanalfabeci, ale ludzie wierzący i wielcy patrioci polscy, ktĂłrzy chcieli pracować społecznie na rzecz sprawy polskiej w Australii i podtrzymania polskości u swych dzieci. To oni, często z pomocą polskich księży, zakładali – jako pierwsze placĂłwki polskie na swoim terenie – szkoły polskie. A Ĺźe trzeba było te szkoły jakoś prowadzić i utrzymywać, powstały dzięki tym szkołom polskie organizacje społeczne, ktĂłrych z początku główną działalnością było zbieranie funduszy na utrzymanie tych szkół. A były to duĹźe szkoły (np. w Ardeer 150 uczniĂłw i uczennic), jakich dzisiaj jest niewiele w Australii. Tak powstały np. wszystkie szkoły polskie, a następnie przez nie organizacje polskie w zachodnich dzielnicach Melbourne, a w późniejszym okresie Domy Polskie – w Footscray, Ardeer, Albion. I gdyby inteligencja nie podstawiła im nogi, to Dom Polski został by wzniesiony takĹźe przez PolakĂłw w St. Albans.

Drugą grupę stanowili głównie przedstawiciele tzw. inteligencji polskiej. Głównym celem ich działalności była walka o niepodległą Polskę, powiązana z działalnością rządu polskiego w Londynie. Stąd mieliśmy w Australii ministra pełnomocnego rządu londyńskiego i delegatĂłw stanowych oraz ich zastępcĂłw. Takie sprawy, jak np. prowadzenie szkół polskich, były dla działaczy z drugiej grupy drugorzędne. Alicja Michalska z Altony w liście do redakcji „Tygodnika Polskiego” pt. „Cześć dla starej emigracji” (11.9.2002) napisała, Ĺźe „Społecznicy (z zachodnich dzielnic Melbourne, czyli przedstawiciele pierwszej grupy emigracji) doszli do skromnego majątku bez pomocy profesjonalistĂłw czy pomocy rządowej (rządu australijskiego)”.

Tzw. inteligencja (ktĂłrą w latach 50. i 60. ks. JĂłzef Janus z Melbourne nazywał „inteligencją na chwiejnych nogach”) utworzyła najwaĹźniejsze instytucje polskie w Australii i je kontrolowała przez kilkadziesiąt lat, a więc np. Radę Naczelną Polskich Organizacji w Australii, federacje stanowe czy zarząd Krajowy Stowarzyszenia Polskich KombatantĂłw. Organizacje te nie odgrywały większej roli w Ĺźyciu Polonii australijskiej i NIGDY nie śmierdziały groszem, co właśnie czyniło je mało uĹźytecznymi. Ale dawały wymarzone tytuły prezesĂłw, wiceprezesĂłw, sekretarzy i skarbnikĂłw dla osĂłb, dla ktĂłrym emigracja przyniosła degradację zawodową i społeczną. No bo co z tego, Ĺźe pan X miał tytuł doktora, pan Y inĹźyniera, pan Z miał pochodzenia arystokratyczne, a pan A był oficerem, kiedy wszyscy oni, głównie z braku znajomości języka czy nostryfikacji swoich dyplomĂłw, musieli pracować fizycznie w fabrykach lub zadowolić się marną posadą gryzipiĂłrka czy być na doĹźywotnim zasiłku bezrobotnym (co w Australii jest moĹźliwe), aby nie plamić się pracą w fabryce. Tytuł prezesa, wiceprezesa czy nawet sekretarza szumnie brzmiącej nazwy organizacji stawał się namiastką utraconego przez wojnę i emigrację prestiĹźu. A tym bardziej tytuł ministra pełnomocnego czy delegata rządu londyńskiego na dany stan. Australijczycy mieli wraĹźenie, Ĺźe ci ludzie są naprawdę waĹźnymi osobistościami Polonii australijskiej i mają jej poparcie, stąd niekiedy zapraszali ich na róşne imprezy, uroczystości czy spotkania. To naprawdę ich wywyĹźszało w ich własnych oczach, ale takĹźe poniektĂłrych PolonusĂłw. Te tytuły i kontakty z Australijczykami (wobec ktĂłrych uprawiali serwilizm i organizowali wytrawne przyjęcia) dawały im moĹźność otrzymania takĹźe orderu - nawet Orła Białego z Londynu, ale takĹźe jakiegoś odznaczenia australijskiego, na co byli strasznie łasi. Wielu naszych liderĂłw, gdyby przypięli sobie wszystkie odznaczenia otrzymane i kupione, wyglądałoby jak marszałkowie sowieccy.

Na początku lat 80. XX wieku istniało w Australii aĹź 210 organizacji polskich, nie licząc tych, ktĂłre zaczęła tworzyć emigracja solidarnościowa. 63 organizacje były w Wiktorii, 61 w Nowej Południowej Walii, 35 w Australii Południowej, 18 na Tasmanii, 13 w Queensland, 11 w Zachodniej Australii i 9 w ACT-Canberra (ElĹźbieta Budakowska „Polska społeczność w Australii” Dziennik Polski, Londyn, 24.1.1996). Czyli mieliśmy wĂłwczas 210 prezesĂłw, tyle samo wiceprezesĂłw, sekretarzy i skarbnikĂłw. Czyli 840 osĂłb utytułowanych najwaĹźniejszymi funkcjami w organizacjach polonijnych. A naleĹźy przy tym pamiętać, Ĺźe organizacje te, ktĂłre oni reprezentowali nie miały łącznie więcej jak 4-5 tysięcy członkĂłw i sympatykĂłw.

Co prawda, Ludwik Lipski w felietonie pt. „Pucz” („Tygodnik Polski” 30.1.1999) pisze, Ĺźe w Melbourne od wielu lat brak kandydatĂłw na prezesa, to jednak dotyczy to raczej tylko mało wpływowych organizacji. Prezesi znaczących organizacji mieli i mają się dobrze w swoich fotelach prezesowskich przez wiele lat. Np. Krzysztof Łańcucki był prezesem Rady Naczelnej Polskich Organizacji w Australii przez 18 lat, Piotr Koziełł prezesem Federacji Polskich Organizacji w Wiktorii przez 10 lat, ponad dziesięć lat prezesem Spółdzielni im. T. Kościuszki, ktĂłra jest wydawcą „Tygodnika Polskiego” był Henryk Dutkowski, a obecnym prezesem-wydawcą jest od 9 lat ponad 80-letnia Marzenna Piskozub. Niestety bardzo to nieciekawa kobieta. To ona wkrĂłtce po objęciu stanowiska wydawcy pisma, zwolniła po 6 miesiącach pracy ze stanowiska redaktora „Tygodnika Polskiego” bardzo dobrze zapowiadającą się mgr GraĹźynę Walendzik, tylko dlatego, aby na tym stanowisku mieć swojego człowieka. Ĺťe mniej przygotowanego do objęcia tego stanowiska – to najmniej ją to martwiło. Potem, jak z tą osobą się pokłóciła, to i ją wywaliła z „Tygodnika”, bo redaktor musi być całkowicie jej posłuszny. Jest ona takĹźe nieprzejednanym wrogiem wielu innych osĂłb w Melbourne, jak np. o. Dominika Jałochy OP, a takĹźe i moim, chociaĹź nigdy nie wyrządziłem jej Ĺźadnej krzywdy. W znanym w Sydney Klubie Polskim w Ashfield na liście kandydatĂłw do zarządu w 1997 roku figurowało aĹź 29 osĂłb, a rok później rĂłwnieĹź duĹźa liczba - 25 osĂłb („Tygodnik Polski” 12.12.1998, str. 14).

Jak juĹź wspomniałem, byli wśrĂłd tych 210 prezesĂłw, wiceprezesĂłw i sekretarzy szumnie brzmiących organizacji sporo porządnych i zasłuĹźonych ludzi. Ale była to mniejszość. Bowiem, jak pisał redaktor ukazujących się w Sydney „Wiadomości Polskich” – Jan Dunin Karwicki w artykule pt. „Wiwisekcja Polonii australijskiej” (21.9.1975): „...na wysokie szczeble drabiny społecznej wdrapały się miernoty o chorobliwych ambicjach osobistych, łase jedynie na tytuły i odznaczenia (polskiego rządu w Londynie i australijskie – M.K.). Jak te puste kłosy sterczą ponad ogół środowiska i wyginają się na wszystkie strony w zaleĹźności od kierunku wiatru. Te trutnie społeczne, wyrosłe na intrygach, są zainteresowane nie dobrem społecznym, ale zaspokojeniem swojej własnej próşności...”.

Do tych uwag nawiązuje drugi artykuł red. Jana Dunin-Karwickiego pt. „RozdroĹźa Polonii australijskiej. OdwaĹźna krytyka ułatwić moĹźe wejście na właściwą drogę”: „...Przeszło rok temu Wiadomości Polskie artykułem pt. „Wiwisekcja Polonii australijskiej” (nr 37 z dn. 21.9.75) pragnęły wywołać szeroką i szczerą dyskusję dotyczącą istotnych problemĂłw naszej zbiorowości. Na łamach pisma publikowane były, w miarę technicznych moĹźliwości, nawet bardzo kontrowersyjne opinie. Dyskusja niestety potoczyła się po innych niĹź zamierzonych torach. Zamiast aktualnych zagadnień społecznych duĹźa ilość wypowiedzi dotyczyła historycznych i najczęściej partyjnych konfliktĂłw, a co gorsza sporĂłw czysto osobistych. Specyficzną rolę w tej kampanii „wolnego słowa” spełniać miały satyryczne felietony „To i owo – tygodniowo” pisane przez red. Jacka Suskiego. Naraziliśmy się niejednemu „dygnitarzowi”. Wyszło na jaw, Ĺźe wielu naszych „działaczy” społecznych to są jednostki „wielkie”, „święte”, „nieomylne” i „nietykalne” lub przynajmniej takie mają o sobie wyobraĹźenie. Okazało się, Ĺźe nie wolno „szargać świętości” i krytykować zwłaszcza naszych ministrĂłw, delegatĂłw i prezesĂłw wszelkiego kalibru”.

Red. Jan Dunin-Karwicki w „Wiwisekcji Polonii australijskiej” pisze: „Te trutnie społeczne, wyrosłe na intrygach, są zainteresowane nie dobrem społecznym, ale zaspokojeniem swojej własnej próşności...”. A wątek próşności u wielu naszych liderĂłw kontynuuje J. Lewicki z Adelajdy: „...Nasi prezesi i społecznicy przychodzą do kościoła tylko przy wielkim święcie, bo przecieĹź jest ich obowiązkiem reprezentować polski narĂłd w tak waĹźnym momencie; siadają na pierwsze ławy napuszeni jak pawie, podkreślając swoją waĹźność...” („Ludzie...Zdarzenia...Opinie” Wiadomości Polskie, Sydney, 12.2.1978).

Jako właśnie osoby próşne, a to dotyczy rĂłwnieĹź bardzo wielu obecnych prezesĂłw, wiceprezesĂłw i sekretarzy, panicznie się boją jakiejkolwiek krytyki ich działalności, a osoby, ktĂłre ośmielą się ich krytykować uwaĹźają za swoich wrogĂłw, wciągają ich na swoje czarne listy i przystępują do ukrytej i bezpardonowej walki z nimi. Zamiast odnosić się do treści krytycznych o nich artykułów, atakują ich autorĂłw (Adam Nasielski „Marnowanie energii” Tygodnik Polski 5.3.1966).

JakĹźe wymowne w tej materii są niniejsze trzy uwagi: dwie z ukazującego się w Melbourne „Tygodnika Polskiego” i jedna z ukazujących się wĂłwczas w Sydney „Wiadomościach Polskich”. Redaktor Roman Gronowski tak pisał w swoich „Konfrontacjach” (22.2.1969): „...Kiedyś w ankiecie „Tygodnika Polskiego” dr Fryderyk Goldschlag... napisał, Ĺźe nareszcie dojrzeliśmy , Ĺźe nauczyliśmy się od AustralijczykĂłw godnego stylu w Ĺźyciu publicznym. Prawda, jak się psi bodli – jak mĂłwi jeden z naszych księży. Ani ten styl nie jest taki godny naśladowania, ani teĹź nie ma śmiałkĂłw, ktĂłrzy by się na taką odwagę zdobyli. Wystarczyłaby w „Tygodniku” jedna taka karykatura gen. Kleeberga (Ăłwczesny prezes Rady Naczelnej” – M.K.), jakimi na co dzień częstuje prasa australijska premiera Gortona, aby na szczycie zapadła zaraz antytygodnikowa uchwała, zaraz by znowu jechali emisariusze do Adelajdy, Ĺźeby drugiego z kolei prenumeratora zmusić do zrezygnowania z prenumeraty „Tygodnika”... Taki sobie stworzyliśmy zaścianek, obmurowany własnym cenzorowaniem, obstawiony własnymi czujnymi wartownikami. Jedna z wielu naszych diasporowych tragedii – ta, o ktĂłrej się najmniej i najrzadziej mĂłwi, a najczęściej nie dostrzega. Ech, dość o tym, boby się za duĹźo napisało”.

Z kolei Wojciech Wrzesiński ponad 25 lat później w felietonie „Tabu” („T.P.” 20.5.1995) pisze: „...Podobnie... przedstawia się sprawa traktowania przez nas krytyki. KaĹźda, nawet ta najsłuszniejsza ze słusznych i najkonstruktywniejsza z konstruktywnych uwaĹźana jest niemal jednomyślnie za atak. Nie wolno wyśmiewać głupoty, wytykać błędĂłw, potępiać naduĹźyć. ZauwaĹźyliście z pewnością, jak monotonna jest na przykład „Tygodnikowa” kolumna „Polacy w Australii”? Po prostu powtarzająca się laurka Towarzystwa Wzajemnej Adoracji”. – Dlatego pisałem i powtarzam, Ĺźe „Tygodnik Polski” od 1977 roku nie jest i nie moĹźe być wiarygodnym ĹşrĂłdłem informacji dla historykĂłw Polonii.

Natomiast w „Wiadomościach Polskich” (9.3.1980) w „listach do redakcji” znany działacz Polonii melbourneńskiej Tomasz W. Ostrowski pisał o wydanej przez National University Press w Canberze w 1978 roku książce Rachel Unikowski pt. „Migrants Organisations in Melbourne”, wspominając, Ĺźe redakcja „Tygodnika Polskiego” otrzymała jej egzemplarz juĹź w połowie 1978 roku. Miał o tej książce napisać w tym piśmie Roman Winiarski: „Ale – jak pisze T.W. Ostrowski – ze względu na zbyt szczere przedstawienie tam działalności pewnych organizacji polonijnych, z zadania tego zrezygnował. I w taki to sposĂłb ta bardzo ciekawa i wartościowa praca naukowa bezpośrednio nas dotycząca... nie doczekała się niestety omĂłwienia w polskiej prasie w Australii. A szkoda!”.

Czy tylko ta książka nie doczekała się omówienia w prasie polskiej w Australii? Nie, to tylko jedna z wielu książek na tematy polsko-australijskie, o których nic nie wspomniano w prasie polonijnej w Australii, gdyż nie podobały się one naszej polonijnej wierchuszce. I nie broni ich to, że pisana w nich była prawda. Przeciwnie, tym gorzej dla nich.

Taki los spotkał na przykład prawie wszystkie moje książki. Niewielu jest pisarzy i historykĂłw polskich w Australii i stąd niewiele ukazało się i ukazuje książek pisanych przez PolakĂłw w Australii i na tematy polsko-australijskie. Stąd moĹźna by było przypuszczać, Ĺźe kaĹźda taka książka jest jeśli nie omawiana to chociaĹź wspomniana w prasie polskiej w Australii, Ĺźe interesują się nimi polskie towarzystwa historyczne – dwa w Melbourne i jedno w Canberze. Nic z tego!

Dr Dariusz Zdziech recenzując w "Studiach Polonijnych" (t. 29, KUL 2008) moją książkę „Polacy w Nowej Zelandii” (Toruń 2006) napisał m.in: „...Zaletą (książki) jest teĹź niezwykle jednoznaczny i jasny ton wypowiedzi na poruszane w rozdziałach tematy. M. Kałuski nie obawia się podejmować trudnych pytań, mimo iĹź odpowiedzi na nie często nie nastrajają pozytywnie”. ChociaĹź jest to książka o Polakach w Nowej Zelandii (pierwsza w literaturze polskiej!), to te trudne pytania dotyczą takĹźe i Polonii australijskiej – i kaĹźdej innej Polonii. I właśnie dlatego nikt jej w polskiej Australii „nie zauwaĹźył”. Tak jak „nie zauwaĹźono” innych moich książek i prac na tematy polsko-australijskie i polsko-nowozelandzkie (często powiązane z Australią), jak: „Sir Paul E. Strzelecki. The man who climbed and named Mt. Kosciusko” (Melbourne 1981), „Poles in Maitland – Polacy w Maitland” (Maitland 1983), „The Poles in Australia” (EP Press, Melbourne 1985), „Sir Paul E. Strzelecki. A Polish Count’s Explorations in the 19th Century Australia” (AE Press, Melbourne 1985), „Poles in Victoria’s History” w: „Journal” Royal Historical Society od Victoria, September 1986), „Polish Religious Life in Australia” w: „Religion and Ethnic Identity: an Australian Study” Spectrum Publications, Melbourne 1988 i to samo: „Studia Polonijne” (t. 12, KUL, Lublin 1989), „Polish press in Australia” w: „The Ethnic Press in Austrlia” Academia Press, Melbourne 1989 i to samo po polsku „Polska prasa w Australii 1928-1988” (t. 13, KUL, Lublin 1990), „Polacy w Australii po wyborze papieĹźa Jana Pawła II” w: „PapieĹź Jan Paweł II a emigracja i Polonia 1978-1989” (KUL, Lublin 1991), „Związek Ziem Wschodnich RP w Melbourne 1980-92” w: „Kronika Federacji Polskich Organizacji w Wiktorii 1962-1992” (Melbourne 1993), „Akowcy w Australii” („Studnia Polonijne”, t. 26, KUL, Lublin 2005), „Zestawienie prac dotyczących PolakĂłw i Polonii w Nowej Zelandii” w: „Rocznik Polonii”, (Bydgoszcz 2005), „Pierwsi polscy osadnicy w Południowej Australii” w: „Rocznik Polonii” (Bydgoszcz 2006), „Starania Polonii australijskiej dotyczące wydania znaczka pocztowego poświęconego Pawłowi Edmundowi Strzeleckiemu” w: „Rocznik Polonii” (Bydgoszcz 2006), „Kaszubi w Nowej Zelandii: Niemcy czy Polacy?” w: „Zeszyty Chojnickie” t. 21 (Chojnice 2006), „Badania nad przeszłością i teraĹşniejszością polską w Australii i Nowej Zelandii” („Studnia Polonijne”, t. 28, KUL, Lublin 2007 i to samo w: „Polacy i Polonia na świecie. Stan badań i ich perspektywy na XXI wiek. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej Suwałki 15-17 września 2006 roku” Suwałki-Warszawa-Bydgoszcz 2008), „Śladami PolakĂłw po świecie”, CD ROM, Polonicum Machindex Institut in Switzerland” 2007; tam m.in. 27 obszernych artykułów o Polakach w Australii), „Polski Centralny Ośrodek Społeczno-Sportowy w Albion 1984-2009” Toruń 2010), „Polish Community and Sporting Centre in Albion (Melbourne) 1984-2009” (Toruń 2010), „Polonia katolicka w Australii i działalność duszpasterska polskich dominikanĂłw w Australii i Nowej Zelandii” (Toruń 2010).

Po prostu jako NIEZALEĹťNY i odwaĹźny dziennikarz i historyk Polonii australijskiej od 1977 roku jestem brutalnie bojkotowany przez wiele osĂłb z naszej polonijnej wierchuszki, a przede wszystkim, przez „Tygodnik Polski” (poza okresem 2002-03, kiedy jego redaktorem była mgr GraĹźyna Walendzik), ktĂłrego byłem redaktorem w latach 1974-77 i z ktĂłrego odszedłem, kiedy wydawca chciał ograniczyć wolność słowa w piśmie. Ta nienawiść do mnie w redakcji pisma jest przekazywana z redaktora na redaktora od 34 lat, gdyĹź są oni posłusznymi pionkami w rękach wydawcy, ktĂłry jest związany z polonijną wierchuszką. Redaktor GraĹźyna Walendzik chciała być bardziej niezaleĹźnym redaktorem od wydawcy i naciskĂłw na pismo wierchuszki i tylko dlatego w 2003 roku została zwolniona z pracy po upływie zaledwie 6 miesięcy.

Najbardziej obrzydliwym dowodem na bojkotowanie mnie przez redakcję „Tygodnika Polskiego” jest Komunikat Prasowy Nr 3 (Maj 1979) Prezydium Rady Naczelnej Polskich Organizacji w Australii opublikowany w sydneyskich „Wiadomościach Polskich” z 17 czerwca 1979 roku (str. 2) i w „Tygodniku Polskim” z 9 czerwca 1979 roku (strony 2 i 10). Komunikat wydrukowany w „Wiadomościach Polskich” ma 7 punktĂłw, z ktĂłrych punkt 6 nosi tytuł „Książka o papieĹźu Janie Pawle II w Australii” i jest informacją o wydawanej w Melbourne mojej książce „Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieĹźem” i o tym, Ĺźe moĹźna ją zamawiać w przedpłacie i podany został adres. Ten sam Komunikat wydrukowany w „Tygodniku Polskim” ma tylko 6 punktĂłw. Nie został wydrukowany punkt 6. o mojej książce, a punt 7 stał się punktem 6! Czyli redakcja pisma nie zawahała się cenzurować nawet samej Rady Naczelnej, aby okazać swoją nienawiść do mnie! – Co więcej, kiedy książka się ukazała, to „Tygodnik Polski” odmĂłwił wydrukowania nawet płatnego ogłoszenia o książce! Kiedy, jako dziennikarz, zwrĂłciłem się do Stowarzyszenia Dziennikarzy Australijskich (The Australian Journalist’ Association) z prośbą o interwencję, sekretarz Oddziału Wiktoriańskiego Graham Walsh, w odpowiedzi napisał do mnie (list z 27.7.1979), Ĺźe decyzja redakcji jest „dziecinna i obrzydliwa („childish and nasty”). - A dodać tu muszę, Ĺźe gdyby nie dr Zbigniew Stelmach i ja, to „Tygodnik Polski” umarły by w 1974 roku razem z jego ostatnim prywatnym właścicielem, Romanem Gronowskim, ktĂłry w swoim testamencie nic nie wspomniał o losie pisma po jego śmierci. Dr Stelmach, jako wykonawca testamentu Zmarłego i dobry Polak, postanowił wydawać nadal pismo i uprosił mnie, abym został jego redaktorem, gdyĹź śp. Gronowski w jednej z nim rozmĂłw wspomniał, Ĺźe „tylko Kałuski dałby sobie radę z wydawaniem pisma”. Tak uratowaliśmy „Tygodnik Polski” przed niechybną śmiercią, a ja dodatkowo, chociaĹź sam mogłem wykupić pismo z masy spadkowej, postarałem się o to, aby jego właścicielem i wydawcą zostało społeczeństwo przez Spółdzielnię Dom Polski im. T. Kościuszki, ktĂłra to placĂłwka po dziś dzień jest właścicielem pisma. Tymczasem wydawca odpłaca mi się od 34 lat podłością! Doszło do tego, Ĺźe osoba, przez ktĂłrą „Tygodnik Polski” stracił Ăłwczesnych (!) 7000 dolarĂłw, była prze długie lata fetowana przez polonijną wierchuszkę i „Tygodnik Polski”, tylko dlatego, Ĺźe była wrogiem Mariana Kałuskiego. A była i jest moim wrogiem tylko i wyłącznie dlatego, Ĺźe uratowałem pismo przed likwidacją? – AĹź wierzyć się nie chce, Ĺźe to jest prawda. Ale tak jest. Tylko i wyłącznie przez determinację Witolda Łukasiaka, autora historii „Tygodnika Polskiego” („Tygodnik Polski. Sześćdziesiąt lat w słuĹźbie Polonii australijskiej i nowozelandzkiej” Melbourne 2010), moja działalność w piśmie została przedstawiona zgodnie z prawdą, chociaĹź bardzo oszczędnie.

Niestety dziecinadą i obrzydliwościami jest wypełniona cała historia powojennej emigracji polskiej w Australii. A co najgorsze to to, że w tej dziecinadzie i obrzydliwościach tarzali się często ludzie z tytułami naukowymi, zaliczający się do inteligencji i uważający się za ludzi kulturalnych.

Kiedy w 1983 roku wydawnictwo publikacji dla szkół średnich Australasian Educa Press Pty Ltd w Melbourne przystąpiło do wydania serii książek o grupach etnicznych zamieszkujących Australię pod ogólnym tytułem Australian Ethnic Heritage Series, jej redaktor, dr Michael Cigler zwrócił się do mnie z sugestią napisania książki o Polakach w Australii. Propozycję przyjąłem. Dr Cigler zasugerował, abym w książce zamieścił m.in. trzy sylwetki najbardziej znanych Polaków w Australii i napisał rozdział o trzech najbardziej zasłużonych organizacjach Polonii australijskiej. Uważał, że wśród tych trzech najbardziej zasłużonych Polaków powinien być śp. Jerzy Zubrzycki, profesor socjologii na National University w Canberze, który przez niektóre osoby uważany był za ojca wielokulturowości australijskiej. Zgodziłem się i nawiązałem kontakt z prof. Zubrzyckim. Nie tylko, że przekazał mi niektóre informacje, ale także dostał od dr Ciglera mój manuskrypt do przeczytania. Dr Cigler przysłał mi fotokopię mojego tekstu o prof. Zubrzyckim z oryginalnymi i odręcznie na niej naniesionymi uwagami czy poprawkami profesora. I to on zadbał o to, aby w przedmowie ukazało się podziękowanie prof. Zubrzyckiemu za jego pomoc.

Tymczasem kiedy prof. Zubrzycki dowiedział się, Ĺźe „Tygodnik Polski” i Rada Naczelna Polskich Organizacji w Australii będą bojkotować książkę, ktĂłra się ukazała bez ich zgody i sprawdzenia tekstu, zamieścił w „Tygodniku Polskim” z 18 maja 1985 (str. 13) następujące „Oświadczenie”: „W kwietniu tego roku firma wydawnicza AE Press opublikowała książkę Mariana Kałuskiego pt. „The Poles in Australia”. W przedmowie do książki Autor wymienia moje nazwisko jako jednej z wielu osĂłb, ktĂłre udzieliły mu pomocy. Gwoli prawdy historycznej oświadczam co następuje. W drugiej połowie 1984 r. p. Kałuski prosił mnie w liście o objęcie protektoratu nad jego przygotowywaną wtedy książką. Odpowiedziałem, Ĺźe decyzję w tej sprawie będę mĂłgł powziąć tylko po zapoznaniu się z tekstem książki przed jej wydaniem. Niestety nie było mi danym przeczytać „The Poles in Australia” aĹź dopiero w ubiegłym tygodniu, kiedy to otrzymałem egzemplarz od wydawcy. W tej jednej wymianie listĂłw streszcza się mĂłj udział w publikacji „The Poles in Australia”.

Dodam tu tylko, że nikt nie prosił prof. Zubrzyckiego o objęcie protektoratu nad moją książką, gdyż żadna książka w tej serii (15) nie miała jakiegoś tam protektora! Zachowaniem się prof. Zubrzyckiego był wstrząśnięty dr Cigler; wtedy to przesłał mi oryginał z odręcznie pisanymi uwagami przez prof. Zubrzyckiego.

Bojkot mojej działalności literacko-historycznej przez „Tygodnik Polski” mĂłwiąc szczerze tak naprawdę niewiele mi szkodził i szkodzi, gdyĹź garstka ludzi go czyta, mało ludzi interesuje się sprawami polskimi, a jeszcze mniej jest gotowych cokolwiek poprzeć finansowo czy kupić jakąś polską książkę; Polacy są znani z tego, Ĺźe mają węża w portfelu. Np. Rada Naczelna Polskich Organizacji w Australii i redakcja „Tygodnika Polskiego” apelowali do czytelnikĂłw-PolakĂłw w Australii o kupowanie broszury Lecha Paszkowskiego „Social Beckground of Sir Paul Strzelecki and Joseph Conrad” (Melbourne 1980), by po kilku miesiącach z przykrością stwierdzić na łamach pisma, Ĺźe Polacy zakupili tyko 50 egzemplarzy broszury. Później Rada Naczelna Polskich Organizacji w Australii i redakcja „Tygodnika Polskiego” apelowali o sfinansowanie tłumaczenia na język angielski książki Barbary Stanisławczyk „Czterdzieści twardych” i ten apel został zignorowany przez czytelnikĂłw „Tygodnika Polskiego” (Michał Filek „Wstyd” T.P. 25.7.1998).

UwaĹźam, Ĺźe bardziej karygodna od bojkotu mojej działalności historycznej przez „Tygodnik Polski” jest bojkot tej działalności przez polskie towarzystwa historyczne w Australii: Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej w Melbourne (Footscray), Australijsko-Polskie Towarzystwo Historyczne – takĹźe w Melbourne (Maidstone) oraz Polski Instytut Historyczny w Canberze. Np. to ostatnie w Internecie zamieściło spis książek autorĂłw polskich w Australii. Z moich książek i prac historycznych wymieniają bodajĹźe tylko dwie. Od wydawcy, Dominikańskiego Ośrodka Duszpasterstwa Polskiego w Wiktorii, otrzymali egzemplarz wydanej przez ten Ośrodek mojej książki „Polonia katolicka w Australii” (Toruń 2010) i nawet nie pofatygowali się potwierdzić jej odbioru! Podobnie nie potwierdziło odbioru książki Australijsko-Polskie Towarzystwo Historyczne w Melbourne (Maidstone). Natomiast Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej w Melbourne (Footscray) wydało juĹź drugi swĂłj „Rocznik”, w ktĂłrych nie tylko, Ĺźe nie ukazała się recenzja Ĺźadnej z moich książek związanych z historią PolakĂłw w Australii, ale nawet Ĺźadna notatka o ich ukazaniu się.

Cóş moĹźna powiedzieć o tak działających towarzystwach historycznych i ich członkach?! To nie Ĺźadne towarzystwa naukowe. Ich członkowie, ktĂłry chyba w ponad 90% nie są z wykształcenia historykami!, to w większości miernoty chore na zaistnienie. A sam fakt, Ĺźe w Melbourne działają aĹź dwa polskie towarzystwa historyczne mĂłwi sam za siebie. Ci „historycy” nie potrafią się dogadać nawet między sobą czy zgodnie wspĂłlnie współpracować!

Polacy, w tym Polacy w Australii, wcale nie są ani lepsi, ani gorsi od przedstawicieli innych narodowości czy grup etnicznych w krajach wieloetnicznych, takich jak np. Australia. Mamy, jak wszyscy inni, swoje zalety i wady. Niektórzy Polacy nie chcą nawet słyszeć o naszych wadach, uważając jakąkolwiek i nawet jak najbardziej słuszną krytykę za zbrodnię, za potwarz wobec narodu polskiego. Tymczasem czy się to komu podoba czy nie, jako ludzie i jako Polacy mamy także i wady. Najlepszym na to dowodem jest to, że ostatni rok Wielkiej Nowenny Tysiąclecia (1956-65), ogłoszony przez Episkopat Polski, był poświęcony zwalczaniu naszych... wad narodowych.

Jedną z najbardziej znanych naszych wad narodowych jest właśnie zawiść. Jest ona jeszcze bardziej obrzydliwa wśrĂłd PolakĂłw na emigracji. I nie jest ona wynikiem bujnej wyobraĹşni Mariana Kałuskiego. Na ten temat ukazało się wiele tekstĂłw w prasie polskiej w Australii i to juĹź w latach 50. XX wieku. NiektĂłre z nich przytaczam w swojej książce „Polonia katolicka w Australii” (Toruń 2010). Tutaj przytoczę dwa nowe przykłady na polską zawiść wśrĂłd PolakĂłw w Australii.

W sydneyskich „Wiadomościach Polskich” Jerzy Szafjański pisze: „...Czy istnieje w Australii jakakolwiek jeszcze grupa etniczna, ktĂłrą rządzą podobne prawa co Polonią? My, ktĂłrzy tak szalenie lubimy wynosić się ponad innych i stawiać siebie za przykład, jesteśmy jedynymi, ktĂłrzy nie potrafią Ĺźyć w zgodzie. Nie potrafimy wyzbyć się złośliwości, zawiści czy nienawiści w stosunku do siebie samych” („W.P.” 5.2.1983, str. 4).

Ks. Mirosław Gębicki, redaktor wydawanego wĂłwczas w Adelajdzie „Głosu Millennium” tak pisał na ten temat: „...KaĹźdy, po kilku latach pobytu w Australii – o ile ma tylko oczy otwarte – z łatwością zauwaĹźa, Ĺźe emigracja kreuje specyficzny typ Polaka, ktĂłry obok wielu pozytywnych cech, bardzo często nabywa po drodze brzydką wadę, ktĂłrej na imię zazdrość. Godzi ona w prawdziwe dobro drugiego. Kto naprawdę smuci się z powodzenia bliĹşniego, zdradza się, iĹź wolałby jego niepowodzenia i upokorzenia. Kto krzywym okiem spogląda na inteligencję i mądre inicjatywy drugiego, chętnie odarłby go z talentĂłw, a rezultaty jego pracy z prawdziwą przyjemnością przypisałby sobie. Kogo razi rzetelna cnota, współpraca, pragnąłby siebie w glorii sprawiedliwego, a bliĹşniego w opinii człowieka występnego. Wskutek zazdrości, często w człowieku Bogu ducha winnym, upatruje się po prostu swego wroga tylko dlatego, Ĺźe BĂłg dał mu więcej darĂłw i talentĂłw. – Skąd się bierze zazdrość? Z chorobliwej ambicji, ktĂłra w wyniesieniu czy wyróşnieniu drugiego widzi swoje poniĹźenie, i tego wprost nie moĹźe ścierpieć...” („G.M.” Grudzień 1982).

Jak juĹź wspomniałem, emigracja bardzo często przyczynia się do degradacji zawodowej i społecznej. W latach 80. XX wieku, w ramach tzw. emigracji solidarnościowej, przyjechało do Australii ok. 22 500 PolakĂłw. AĹź 49% z nich miało czy chwaliło się wyĹźszym wykształceniem. Tymczasem po przybyciu do Australii większość z nich chcąc nie chcąc – z braku znajomości języka angielskiego czy nostryfikacji swego dyplomu - musiała iść do pracy w fabrykach. Tylko ludzie o silnym kręgosłupie moralnym potrafili przeĹźyć tę degradację zawodowo-społeczną, słusznie dowodząc, Ĺźe „Ĺźadna praca nie hańbi”. Niestety większość załamała się i popadła w niewolę zazdrości i zawiści. Zazdroszczą kaĹźdemu, ktĂłremu udało się w Ĺźyciu lepiej niĹź im. Stąd Polak Polakowi w Australii jest często wilkiem. I stąd tak mało ludzi bierze udział w polskim Ĺźyciu, i stąd tak mało PolakĂłw uczęszcza nawet na polskie msze. Ĺťyją sami dla siebie, druga osoba – rodak wcale ich nie interesuje, a jeśli mają okazję ku temu to okazują swoją nienawiść i zazdrość kaĹźdemu rodakowi, ktĂłremu los poszczęścił, ktĂłry się wybił ponad przeciętność, ktĂłry przyćmił ich dyplom czy prawdziwą czy zmyśloną „sławę-uznanie”.

W zjawisku zawiści występuje zawiść zawodowa: znana jest zawiść występująca u pisarzy, malarzy czy kompozytorĂłw. I tym naleĹźy tłumaczyć bojkot moich dokonań na polu historii PolakĂłw w Australii przez wielu członkĂłw polskich towarzystw historycznych w Australii. Bowiem prawda jest taka, Ĺźe wszyscy oni do kupy nie mogą pochwalić się nawet połową tego co ja na tym polu osiągnąłem. Co więcej, na pewno mĂłj dorobek historyczny jest duĹźo większy od dorobku nawet Lecha Paszkowskiego i duĹźo więcej niĹź on zrobiłem dla popularyzacji wśrĂłd AustralijczykĂłw Pawła Edmunda Strzeleckiego (wiele akcji, m.in. SAM załatwiłem wydanie przez Pocztę Australijską w 1983 roku znaczka pocztowego upamiętniającego zasługi Strzeleckiego dla Australii). I to właśnie on i krajowi wydawcy jego książki „Polacy w Australii i Oceanii 1790-1940” (Toruń 2008) dali najbardziej odpychający przykład na zawiść zawodową.

Lech Paszkowski to na pewno zasłuĹźony historyk Polonii australijskiej, autor tak wartościowych książek jak „Polacy w Australii i Oceanii 1790-1940” (Londyn 1962, Toruń 2008), „Poles in Australia and Oceania 1790-1940” (Sydney 1987) i „Sir Edmund de Strzelecki. Reflection of his Life” (Melbourne 1997).

Po wydaniu w Londynie w 1962 roku książki „Polacy w Australii i Oceanii 1790-1940” Lech Paszkowski został okrzyknięty oficjalnym historykiem Polonii australijskiej, a „Tygodnik Polski” ogłosił go „Polakiem Roku”. Wtedy Paszkowski nie miał w zasadzie Ĺźadnego konkurenta, a książka ta była pierwszą w literaturze polskiej historią PolakĂłw na piątym kontynencie. Jako oficjalny i jedyny historyk Polonii australijskiej, a przy tym mający pełne poparcie naszej wierchuszki dla swej działalności (gdyĹź nie zajmował się w ogĂłle współczesną historią PolakĂłw w Australii, przez co nie naraĹźał się naszym prezesom, ktĂłrzy w popieraniu jego sławy chcieli widzieć takĹźe korzyści dla siebie - no bo warto mieć przy sobie zasłuĹźonego człowieka, tym bardziej, Ĺźe bardzo niewielu było zasłuĹźonych PolakĂłw w Australii), był fetowany przy kaĹźdej nadarzającej się okazji. Ale potem wyrośli w Australii nowi historycy Polonii australijskiej, czyli nowi konkurenci do sławy. Tego Paszkowski nie mĂłgł ścierpieć. MoĹźe gdyby był z wykształcenia zawodowym historykiem, a przywĂłdcy polonijni otwarci i sprawiedliwi na działalność innych historykĂłw Polonii australijskie, to moĹźe by prącej akceptowali ich istnienie i ich dorobek. Doszło do tego, Ĺźe kiedy w piśmie historycznym wydawanym w Adelajdzie historyk Polonii australijskiej Leon J. Grabowski napisał recenzję wydanej po angielsku książki Lecha Paszkowskiego „Poles in Australia and Oceania 1790-1940” (Sydney 1987), w ktĂłrej krytycznie ustosunkował się do niektĂłrych badań czy twierdzeń autora, grupa działaczy polonijnych z wierchuszki zaatakowała go w sposĂłb bardzo niewybredny – obraĹşliwy na łamach „Tygodnika Polskiego” i „Wiadomości Polskich”. Sprawa trafiła do sądu i osoby te oraz obie gazety musiały przeprosić p. Grabowskiego.

TakĹźe i ja, a uprzednio m.in. historyk z wykształcenia, mgr Marian Szczepanowski z Adelajdy, jako historyk Polonii australijskiej nie istnieję dla Lecha Paszkowskiego. Nie istnieją dla niego przez to samo takĹźe i moje prace. Np. w książce „Polacy w Australii i Oceanii 1790-1940”, wydanej w Londyn w 1962 roku napisał, Ĺźe nazwa Cracow (angielska nazwa Krakowa) w Australii nie ma nic wspĂłlnego z polskim Krakowem. Tymczasem ja, po wielomiesięcznych badaniach tej sprawy, udowodniłem czarno na białym, Ĺźe australijski Cracow został tak właśnie nazwany na cześć polskiego Krakowa. Po raz pierwszy wspomniałem o tym w książce „The Poles in Australia” (AE Press, Melbourne 1985, str. 137). Później opisałem przeprowadzone przeze mnie badania szczegółowo w artykule „KrakĂłw w Australii”, ktĂłry się ukazał w moim CD Book pt. „Śladami PolakĂłw po świecie” (Polonicum Machindex Institut in Switzerland” 2007). Tymczasem Paszkowski tak w swej książce o Polakach w Australii wydanej po angielsku w Sydney w 1987 roku jak i w drugim wydaniu polskim (Toruń 2008), ktĂłre UZUPEŁMIŁ nowymi informacjami (!), powtĂłrzył odnoście Cracowa to co napisał w 1962 roku. Co więcej, w słowie „Od Wydawcy”, czyli Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Emigracji, napisano, Ĺźe w swoich książkach „powtarzam ustalenia Paszkowskiego”. To stwierdzenie jest bardziej niĹź dalekie od prawdy, gdyĹź w zasadzie nie zajmowałem się i nie zajmuję historią PolakĂłw w Australii przed II wojną światową, a to o czym pisałem, bo wspomnieć o tym musiałem, to były rzeczy znane z publikacji wydanych przed ukazaniem się książki Paszkowskiego w 1962 roku! Paszkowski dotarł jedynie do garści nowych informacji. I to nie do wszystkich, gdyĹź szereg nie znanych Paszkowskiemu faktĂłw podaję w swojej książce „The Poles in Australia” (1985) i w innych artykułach.

Biorąc te fakty pod uwagę, jakĹźe słuszne są, powyĹźej juĹź cytowane, słowa ks. Mirosława Gębickiego: „Kto naprawdę smuci się z powodzenia bliĹşniego, zdradza się, iĹź wolałby jego niepowodzenia i upokorzenia. Kto krzywym okiem spogląda na inteligencję i mądre inicjatywy drugiego, chętnie odarłby go z talentĂłw, a rezultaty jego pracy z prawdziwą przyjemnością przypisałby sobie... – Skąd się bierze zazdrość? Z chorobliwej ambicji, ktĂłra w wyniesieniu czy wyróşnieniu drugiego widzi swoje poniĹźenie, i tego wprost nie moĹźe ścierpieć...”.

Tzw. emigracja solidarnościowa (22,5 tys. osĂłb) niewiele róşni się od tzw. „starej emigracji”. Są w niej takĹźe ludzie dobrzy i Ĺşli. Co naprawdę róşni „starą emigrację” od nowej to to, Ĺźe duĹźo mniejszy procent jej przedstawicieli włączył się w Ĺźycie społeczne Polonii australijskiej i to, Ĺźe mniejszy ich odsetek uczęszcza na polskie naboĹźeństwa. Stara emigracja masowo wymiera i dlatego wiele polskich ośrodkĂłw duszpasterskich zaczyna świecić pustkami podczas mszy polskich. Jednak gdyby brali w nich udział Polacy z emigracji solidarnościowej mieszkający w okolicy, to kościoły te byłyby ciągle dość pełne wiernych.

Poza tym wśród emigracji solidarnościowej jest dużo więcej osób przeżartych zawiścią. Tak jak pisałem z tego powodu, że emigracja przyczyniła się do degradacji zawodowo-społecznej wielu spośród tych, którzy mieli dyplomy ukończenia szkół wyższych w Polsce, a tutaj musieli iść do pracy w fabryce.

W tekście „Wakacjuszka”, spisanym przez Joannę Sypułę, ktĂłry ukazał się w „Tygodniku Polskiem z 28 marca 1992 roku, w ktĂłrym opisuje wynurzenia pewnej osoby – wakacjuszki z Polski w Australii, ktĂłra nielegalnie pracowała w Australii, aby zabrać z sobą do Polski trochę dolarĂłw. Oczywiście nie moĹźna pochwalić łamania australijskiego prawa przez tą osobę. Ale nie o to tu chodzi. Chodzi o to, Ĺźe Polak jak się o tym dowie, to od razu leci ze skargą na taką osobę do Immigration Department. I nie dlatego, Ĺźe stoi na straĹźy australijskiego prawa, ale z... zazdrości. Osoba ta mĂłwi Joannie Sypule: „Bo to takĹźe niestety cecha charakterystyczna (PolakĂłw). Turek na Turka, ani Grek na Greka czy Ĺťyd na Ĺťyda do obcego nie doniesie – Polak zawsze. I proszę bardzo, mogę bronić tego zdania jeśli ktoś chce dyskutować, bardzo proszę. Bo Polacy sobie zazdroszczą. Ci, co są bezrobotni tym co mają pracę, ci drudzy bezrobotnym, Ĺźe mają wolny czas i zasiłek, a oni muszą harować, a wszyscy razem tym nielegalnym, jeśli zarabiają pieniądze, bo niby z jakiej racji ma im być tak dobrze. Nielegalnicy przez to nawet nie chodzą do kościoła, aby ich tam jakiś uczynny chrześcijanin nie wypatrzył i nie zrobił tego bohaterskiego donosu”.

Jest faktem, Ĺźe zaraz po przyjeĹşdzie do Australii było większe zainteresowanie ze strony emigrantĂłw solidarnościowych polskim Ĺźyciem społecznym. Później ten zapał ostygł z róşnych powodĂłw. Wojciech Wrzesiński tak to tłumaczył: „Ĺťycie w polonijnym mikroświatku pociąga często za sobą przykre konsekwencje dla tych, ktĂłrzy w nim partycypują. Dlatego teĹź nie dziwię się przesadnie tym rodakom, ktĂłrzy uciekają z polskiego grajdołka gdzie pieprz rośnie. „Jestem bez tego zdrowszy” – powiedział mi niedawno jeden z przypadkowo spotkanych PolakĂłw, z ktĂłrym lata temu przybyłem do Australii na pokładzie tego samego samolotu” („Grunt, Ĺźe się kręci” Tygodnik Polski 22.4.1995).

Oczywiście to polskie piekiełko w organizacjach było takĹźe juĹź w latach 50. XX wieku. Ale śmiem twierdzić, Ĺźe to piekiełko stało się większym piekiełkiem przez niektĂłrych emigrantĂłw solidarnościowych. Seweryn Barberski pisał w swoich uwagach zatytułowanych „Smutno się dzieje”: „Na jednym z niedawnych zebrań Klubu Polskiego, gdzie dyskusja odbywała się W STYLU DOTYCHCZA NA NASZYM TERENIE NIEDOPUSZCZALNYM, kłamstw pomieszanych z osobistymi atakami na niewygodnych oponentĂłw – jeden samotny głos na sali podsumował ten objaw najlepiej – „smutno się tu dzieje, dlaczego taka straszna nienawiść?”” („Tygodnik Polski” 30.1.1999).

Z kolei znana działaczka polonijna w Adelajdzie Wanda Szczygielska pisała: „Z riposty J. Wojciechowicza na mĂłj list („TP” nr 38) bije na kilometr metoda pewnego typu wychowankĂłw PRL-u. Jest nią owa „jednokierunkowość myślenia”, o ktĂłrej juĹź kiedyś pisałam. Polega ona przede wszystkim na zniekształcaniu wypowiedzi adwersarza i nadania mu własnej, wykrzywionej interpretacji. JakĹźe typowo peerelowski jest ten kołtun polski w połączeniu z dulszczyzną, z rĂłwnoczesnym podkreślaniem swoje własnej, w PRL-u zdobytej zawodowej „wyĹźszości”...” („Tygodnik Polski” 24.10.1992).

Przedstawicielka emigracji solidarnościowej Barbara Odolińska odegrała bardzo złą rolę w dziejach polskiego Ĺźycia społecznego. W latach 80. załoĹźyła w Sydney Związek PolakĂłw „Solidarność”, ktĂłry rzekomo liczył aĹź 1000 członkĂłw – byłych członkĂłw krajowej „Solidarności”. Z tego tytułu przyznano mu 10 mandatĂłw w Radzie Naczelnej Polskich Organizacji w Australii, ktĂłrych wĂłwczas nie było chyba więcej jak 80. Przy wyborze prezesa tych 10 mandatĂłw odgrywało kluczową rolę, szczegĂłlnie, Ĺźe podczas jednych wyborĂłw prezes Krzysztof Łańcucki wygrał zaledwie 2 czy 3 głosami. Tymczasem kiedy kilka lat temu Odolińska zmarła, to razem z nią odszedł do grobu Związek PolakĂłw „Solidarność”, ktĂłry okazał się być fikcyjną organizacją. – Ale to moĹźna było łatwo sprawdzić jeszcze za Ĺźycia Odolińskiej. Czyli komuś ta fikcyjna organizacja była na rękę! W 1999 roku prezesem został Janusz Rygielski, były członek komunistycznej PZPR; moĹźliwe, Ĺźe z pomocą 10 mandatĂłw Odolińskiej.

RĂłwnieĹź niechlubną rolę w dziejach Polonii australijskiej odegrał inny przedstawiciel emigracji solidarnościowej – Piotr Debert. Chyba po raz pierwszy w dziejach Polonii australijskiej w sposĂłb podstępny został wybrany prezes znaczącej organizacji. Debert podstępem (by deception) został wybrany w grudniu 2010 roku na prezesa Polskiego Ośrodka w Albion. Podstępem, gdyĹź wprowadził w błąd działaczy Ośrodka, z ktĂłrymi pertraktował w sprawie objęcia przez niego prezesury, jednak na koniec ich wykiwał i rĂłwnieĹź w sposĂłb podstępny zaraz po wyborze na prezesa zaproponował na członkĂłw swego zarządu samych swoich ludzi – w tym kilku członkĂłw jego rodziny i najbliĹźszych znajomych (taka sytuacja – rodzinka i bliscy znajomi – w zarządzie umoĹźliwia korupcję i robienie róşnych szwindli!), o czym nikt na sali nie wiedział; za to był krytykowany poprzedni prezes. Jeśli w zarządzie znalazło się kilka osĂłb nie należących do jego kliki, to tylko dlatego, Ĺźe tego zażądali wyborcy. Jednak w następnych miesiącach zrobił wszystko, aby większość z nich się pozbyć lub swoją działalnością zmusić do rezygnacji. Poza tym wciągnął na członkĂłw innych swoich ludzi i jednocześnie odmĂłwił przyjęcia na członkĂłw 30 osĂłb z nim nie związanych. No i tak Piotr Debert został dyktatorem w Albion.

Jest jednak takĹźe faktem, Ĺźe gdyby nie przedstawiciele emigracji solidarnościowej Ĺźycie polskie w Australii wyglądałoby znacznie gorzej niĹź wygląda w tej chwili. Szereg organizacji polskich juĹź by nie istniało. No i nie było by szereg organizacji, ktĂłre stworzyła ta emigracja, a na polskich mszach byłoby jeszcze mniej ludzi. Wszyscy redaktorzy „Tygodnika Polskiego” w liczbie pięciu od 1992 roku, to przedstawiciele emigracji solidarnościowej. Ryszard Majchrzak, przedstawiciel tej emigracji, został w 1997 roku pierwszym prezesem Rady Naczelnej, a po nim jeszcze jeden – Janusz Rygielski, ktĂłry był prezesem w latach 1999-2007 i ponownie jest od 2011 roku. Jest teĹź faktem, Ĺźe wiele wartościowych ludzi z emigracji solidarnościowej jest dzisiaj w wielu innych organizacjach polskich. Jednak ogĂłlnie mĂłwiąc emigracja solidarnościowa wcale nie zmieniła na lepsze Polonii australijskiej. Jest ona dzisiaj taka sama, jaka była powiedzmy 50 czy 30 lat temu. Jedynie co, to popsuła to dotychczasową, tj. do 1981 roku, bardzo dobrą opinię o Polakach wśrĂłd AustralijczykĂłw. W jej szeregach było i jest sporo kryminalistĂłw i cwaniakĂłw oraz bumelantĂłw (jedna z fabryk w Sunshine ogłosiła, Ĺźe nie będzie zatrudniała PolakĂłw), a nawet byłych komunistycznych bandziorĂłw.

Ale to nie jest największym problemem Polonii australijskiej. Jej problemem jest jej wymieranie i ogólny upadek polskiego życia społecznego oraz narastające niesnaski w polskich organizacjach. Jest coraz mniej ludzi chętnych do pracy społecznej. A ten problem były jeszcze większy, gdyby rząd australijski, w ramach swojej polityki wielokulturowości, nie przeznaczał na Polaków ładnych kilka milionów dolarów rocznie. Bez tych pieniędzy prawdopodobnie dzisiaj np. mogło by nie być wielu polskich organizacji i placówek służących Polakom. Może nawet Rady Naczelnej Polonii Australijskiej i Nowozelandzkiej czy Federacji Polskich Organizacji w Wiktorii.

Niesnaski wewnątrzpolskie takĹźe przyczyniają się do postępującego upadku polskiego Ĺźycia społecznego. Ostatnio najtragiczniejszym przykładem takich niesnasek jest konflikt między największą (150 uczniĂłw i uczennic) i najlepszą szkołą polską w Australii – Szkołą Polską w Albion, a zarządem Polskiego Ośrodka w Albion, ktĂłry, jak raczej wszystko na to wskazuje, chce zniszczyć tę szkołę, nie zdając sobie sprawy z tego, Ĺźe niszcząc Szkołę niszczy takĹźe sam Ośrodek – największą polską placĂłwkę w Melbourne. Otwartym jest pytanie: dlaczego to robi? Według moich przypuszczeń czyni to dla swego polskiego kapelana, ks. JĂłzefa Migacza TChr., ktĂłrego parafianami i współpracownikami jest większość członkĂłw obecnego zarządu. Wymierają parafianie i chodzi o przejęcie przez niego dotychczasowych parafian o. Dominika Jałochy OP, ktĂłry załoĹźył i opiekuje się Szkołą Polską w Albion. Łatwiej byłoby to osiągnąć, gdyby Szkoła Polska została usunięta z terenu Ośrodka, a załamany tym o. Dominik wyjechał do Polski. Jeśli to prawda, to by to znaczyło, Ĺźe niektĂłrzy księża polscy w Australii interes własny czy Kościoła stawiają ponad interesy społeczności polskiej w Australii. Chodzą takĹźe słuchy, Ĺźe Biuro Usług Społecznych (BUS) z Maidston, ktĂłre finansowane przez rząd opiekuje się głównie Polakami, mogłoby przenieść swoją siedzibę na teren Polskiego Ośrodka w Albion, gdyby zarząd przejął budynki szkolne i przekazał w uĹźytkowanie BUS lub przekazał mu właśnie i tylko teren po Szkole, ktĂłry byłby najbardziej odpowiedni dla Biura. Jakkolwiek sprawa teraz się zakończy, ucierpi na tym Ośrodek przez odejście od niego bądĹş ludzi popierających Szkołę, bądĹş obecny zarząd Ośrodka, przez co obecny zarząd zapisał się juĹź teraz czarnymi zgłoskami w dziejach PolakĂłw Australii.

Jeśli nic się nie zmieni, jeśli np. nie wzrośnie znacząco liczba Polaków osiedlających się w Australii (których w tej chwili rząd australijski nie chce; woli emigrantów z Azji i Afryki) i jeśli nie nastąpi jakieś cudowne większe zjednoczenie się Polaków w Australii (tu pole do popisu dla Rady Naczelnej i polskich księży), to za 10-15 lat polskie życie narodowo-społeczne będzie w pełnym zaniku.

Marian Kałuski

.............................................................................................................................

Prawda boli winnych

Polacy niczym się nie różnią od innych narodów. Są wśród nas ludzie mądrzy i głupi, dobrzy i źli itd.
Dlatego Polonia australijska ani nie jest lepsza, ani gorsza od innych grup etniczych zamieszkujących Australię. Jako zorganizowana Polonia mamy się czym chwalić, ale także i czego wstydzić.
Jako historyk Polonii australijskiej piszę, bo muszę to robić, aby być wiarygodnym historykiem, o dwĂłch stronach medalu Polonii australijskiej. Pozytywnie pisałem wiele razy w takich książkach i pracach jak: „Sir Paul E. Strzelecki. The man who climbed and named Mt. Kosciusko” (Melbourne 1981), „Poles in Maitland – Polacy w Maitland” (Maitland 1983), “Polacy na Tasmanii” w: “Kalendarz Polski na rok 1984 (Filadelfia, USA), “Polacy w Australii” w: “Kalendarz Polski na rok 1985 (Filadelfia, USA), „The Poles in Australia” (EP Press, Melbourne 1985), „Sir Paul E. Strzelecki. A Polish Count’s Explorations in the 19th Century Australia” (AE Press, Melbourne 1985), „Poles in Victoria’s History” w: „Journal” Royal Historical Society od Victoria, September 1986), „Polacy w Australii po wyborze papieĹźa Jana Pawła II” w: „PapieĹź Jan Paweł II a emigracja i Polonia 1978-1989” (KUL, Lublin 1991), „Akowcy w Australii” („Studnia Polonijne”, t. 26, KUL, Lublin 2005), „Śladami PolakĂłw po świecie”, CD ROM, Polonicum Machindex Institut in Switzerland” 2007; tam m.in. 27 obszernych artykułów o Polakach w Australii), „Polski Centralny Ośrodek Społeczno-Sportowy w Albion 1984-2009” Toruń 2010), „Polish Community and Sporting Centre in Albion (Melbourne) 1984-2009” (Toruń 2010), „Polonia katolicka w Australii i działalność duszpasterska polskich dominikanĂłw w Australii i Nowej Zelandii” (Toruń 2010). Tylko Ĺźe te moje pozytywne prace o Polakach w Australii były i są przemilczane przez naszą wierchuszkę i nasze media.

Nie wydałem żadnej książki ani pracy krytycznej o Polonii australijskiej. Temu tematowi poświęciłem jedynie kilka czy najwyżej kilkanaście artykułów. Za każdym razem uważałem, że muszę je napisać. Traktowałem je jako albo dzwon na przebudzenie się, albo krytykę na czasie pewnych zachowań Polaków w Australii.

NiektĂłrzy, tak jak poniĹźej np. “Polak Polski” i “Monika T.”, przyjmowali je czy przyjmują wrogo. Dla “Polaka Polskiego” mĂłj powyĹźszy artykuł “Krytycznie i z troską o Polakach w Australii” (to oryginalny tytuł) to “flaki z olejem” i pisze, Ĺźe “rozsadza mnie nienawiść” oraz Ĺźe: “chcę mieć tylko jedną i jedyną rację, (Ĺźe) to co skreślę jest "święte" i NIE podlega Ĺźadnej dyskusji!!!”, a z tego co piszę “wynika wielkie opasłe NIC!)”. ZauwaĹźa rĂłwnieĹź, Ĺźe o ks. JĂłzefie Migaczu “napisałem wiele kiepskich słów”.
Natomiast “Monika T.” napisała, Ĺźe napisałem “komplne bzdury, tylko nieliczne fakty sa prawdziwe, reszta to insynuacje, przeklamania, niedoinformowanie, lub wrecz zla wola. Zycze dalszych sukcesow w wyladowywaniu wlasnej agresji i sianiu nienawisci w polonijnym srodowisku, tyle, ze wstyd przed swiatem, gdyz strona ta poswiecona jest Polonii swiata”.

Odpowiedzmy więc na pytanie: Kto nie lubi i kto jest zły, a nawet wściekły z jakiejkolwiek – nawet najbardziej słusznej krytyki Polonii australijskiej?
Są to trzy grupy ludzi. Pierwsza to „fanatycy polskości”, według ktĂłrych o Polakach moĹźna pisać tylko w samych superlatywach i koniecznie przy tym stać na baczność. „Fanatycy polskości” nie są dobrymi patriotami i jak wszyscy inni fanatycy, gonią w piętkę. Ĺťeby skutecznie mĂłc walczyć z wadami PolakĂłw, ktĂłre przecieĹź mamy, trzeba je najpierw poznać.
Druga grupa, znacznie większa, to ludzie, którzy mają nieczyste sumienie. Są to zazwyczaj działacze polonijni (oczywiście niektórzy). Boją się PRAWDY jak diabeł święconej wody. Bo ta prawda w nich uderza, ujawnia ich grzechy i grzeszki. A oni chcą przecież uchodzić za wielkie, dobre i zasłużone osoby.

Trzecia grupa to dewoci i dewotki, ktĂłrzy uwaĹźają za zbrodnię przeciwko Bogu i ludzkości jakąkolwiek krytykę polskich kapłanĂłw pracujących na emigracji. A przecieĹź Pan Jezus takĹźe i o nich powiedział: „Nikt z was nie jest bez winy”. Działalność społeczna księży musi podlegać krytyce, jeśli na nią ktĂłryś z nich sobie zasłuĹźył. Są to jednak jedynie odosobnione jednostki, gdyĹź większość księży odgrywała i odgrywa wielką i chwalebną rolę w Ĺźyciu Polonii świata. Ja takĹźe do niedawna miałem dobre zdanie o ks. JĂłzefie Migaczu TChr. i przykro mi było samemu, Ĺźe byłem zmuszony go skrytykować. Skrytykować nie za wymyślone przeze mnie grzechy, ale za grzechy, ktĂłrych sam się dopuścił. Zazwyczaj jeśli wybucha skandal w polskim środowisku to kapłan nie bierze strony w konflikcie i w miarę moĹźność stara się rozwiązać ten konflikt. Tymczasem ks. Migacz zdecydowanie opowiedział się po jednej stronie konfliktu, ktĂłry wybuchł w Albion. Co więcej, strona ktĂłrą poparł atakuje drugiego polskiego księdza i on to akceptuje. Zgodził się zostać kapelanem Polskiego Ośrodka w Albion chociaĹź na ten zaszczyt zasłuĹźył sobie nie on, ale bez wątpienia przez lata związany z Ośrodkiem o. Dominik Jałocha OP. Jakby miał czyste sumienie, to skontaktował by się w tej sprawie w o. Dominikiem i zaprotestował przeciwko temu co o nim napisałem. - Biskupi przez lata ukrywali grzechy niektĂłrych księży – z jakimi konsekwencjami?! Kilka diecezji (m.in. bostońska) mało co nie zbankrutowały przez wypłacanie wielkich odszkodowań i nawet starano się pozwać do sądu papieĹźa!

Pan Ryszard, uwaĹźający się za wielkiego katolika i blisko współpracujący z Kościołem, jest oburzony moją krytyką ks. JĂłzefa Migacza TChr. czy o. Wiesława Słowika TJ (to według mnie marny ksiądz, ale za to jeden z najbardziej zasłuĹźonych działaczy polonijnych). Tymczasem wcale nie martwią go złośliwości, ktĂłre doświadczyłem np. ze strony „Tygodnika Polskiego” czy niektĂłrych działaczy polonijnych. Co więcej, kiedy wspomniałem kilka z nich, to napisał, Ĺźe „rozsadza mnie nienawiść”. Jak się ma ta jego (i nie tylko jego!) znieczulica na te przykrości, ktĂłre mnie spotkały i spotykają do przykazania miłości bliĹşniego – do przykazania miłości KAĹťDEGO człowieka – co więcej: nawet wroga (a przecieĹź nie jesteśmy dla siebie wrogami)? Panie Ryszardzie proszę się spytać ks. Migacza czy o. Słowika czy selektywna miłość bliĹşniego zaprowadzi Pana do nieba.
Podobnie do tej sprawy podchodzi „Obserwator z gĂłry” pisząc: „Czy to co tutaj jest napisane „O Polakach w Australii” jest o Polakach w Australii czy o p. Kałuskim?”.

Pisałem o Polakach w Australii, czyli takĹźe i o sobie. Gdzie w „Nowym testamencie” czy „Konstytucji” australijskiej jest napisane, Ĺźe Kałuskiemu nie wolno pisać swoich wspomnień czy pamiętnikĂłw, a takĹźe o krzywdzie jaką doznał od niektĂłrych rodakĂłw? SzczegĂłlnie, Ĺźe moje osobiste doświadczenia są bardzo wymowne i na pewno wołające o pomstę do nieba! Czy wy naprawdę myśleliście, Ĺźe wasze łajdactwa wobec mnie nigdy nie ujrzą światła dziennego?!
Jednak pisząc o nich nie kieruję się nienawiścią do kogokolwiek. Gdyby tak było, to dawno temu miał bym atak serca czy chociażby wrzody na żołądku. Faktem jest, że nikogo nie uważałem i nie uważam za swego wroga, gdyż według mnie wróg to ten, kto może wyrządzić mi krzywdę. A takich osób wśród Polonii australijskiej nie było i nie ma. Dlatego tych, którzy są mi nieżyczliwi zawsze ignorowałem i ignoruję. Przecież nie tylko, że nie rozpisywałem się specjalnie i nie rozpisuję o krzywdzie jak mi
zgotowali, ale także nie działam przeciwko nim: nikogo nie obmawiam i pod nikim dołków nie kopię. Los czy Bóg ich rozliczy.

Jeśli chodzi o „wylanie żółci” przez „Monikę T”, to łatwo jest napisać, Ĺźe to co napisałem o Polakach w Australii to „komplne bzdury, tylko nieliczne fakty sa prawdziwe, reszta to insynuacje, przeklamania, niedoinformowanie, lub wrecz zla wola”. Gorzej, czy wręcz niemoĹźnością, było by Pani to udowodnić. Kwestionuje Pani bowiem przytoczone przeze mnie wypowiedzi (jak obliczył p. Robert Bastien – 80% tekstu) znanych i zasłuĹźonych działaczy Polonii australijskiej, w tym redaktorĂłw tutejszych pism i księży. A to co przytoczyłem w tym artykule czy w książce “Polonia katolicka w Australii” (2010) to tylko kropla w morzu tego co moĹźna znaleźć krytycznego o Polakach w Australii w kilku pismach wydawanych w Australii od 1949 roku.

“Polak Polski” pyta czy nie moĹźna o tych sprawach pisać w mediach polskich w Australii. Otóş nie moĹźna. Niech się spyta redaktora “Tygodnika Polskiego” czy wydrukowałby mĂłj artykuł o Polakach w Australii i zobaczy co usłyszy. Dlatego widzę “palec BoĹźy” w zgodzie na druk mojego artykułu o Polakach w Australii w “KWORUM”. Bo BĂłg – straĹźnik PRAWDY – kieruje naszymi dobrymi czynami.


Marian Kałuski

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt