Sobota 27 Kwietnia 2024r. - 118 dz. roku,  Imieniny: Sergiusza, Teofila, Zyty

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 01.10.23 - 23:05     Czytano: [652]

Dział: Kultura i Nauka

"Raport Pileckiego"

W dniu 14 września 2023r. w kinie Atlantic w Warszawie został wyświetlony film edukacyjny dla nauczycieli i uczniów szkół ponadpodstawowych "Raport Pileckiego". Organizatorem spotkania był p. Artur Wolski, nauczyciel, który od lat szerzy kulturę polską. Po obejrzeniu filmu odbyła się rozmowa Artura Wolskiego z odtwórcą głównej roli aktorem Przemysławem Wyszyńskim i nauczycielką języka polskiego, Marią Gudro-Homicką.

"Raport Pileckiego" - refleksja po obejrzeniu filmu

Bogusław

Film "Raport Pileckiego" w reżyserii Krzysztofa Łukaszewicza to wstrząsający obraz życia największego polskiego bohatera XX wieku, rotmistrza Witolda Pileckiego. Główną rolę zagrał młody aktor - Przemysław Wyszyński.

Film nie obejmuje historii życia Witolda Pileckiego, chociaż wątki jego życiorysu i rodziny przewijają się w kolejnych sekwencjach. Głównym tematem filmu jest zadanie, jakiego się podjął Witold, przyjmując do tej akcji nazwisko - Tomasz Serafiński. A zadaniem tym było dostanie się do KL Auschwitz w jednej z licznych "łapanek", jakie organizowali Polakom niemieccy okupanci. Dostał się, bo sam się ujawnił, gdy podczas przeszukiwań polskich domów przez żandarmów niemieckich, przebywał u kuzynki swojej żony, Eleonory Ostrowskiej. I tak znalazł się w KL Auschwitz.

W dalszych sekwencjach filmu pokazane są drastyczne sceny, jakie działy się w niemieckim obozie koncentracyjnym. Tam zakłada konspiracyjną organizację - Związek Organizacji Wojskowej. Po dwuipółletnim pobycie i ucieczce z obozu brał udział w konspiracji, w powstaniu warszawskim, przebywał w niemieckim obozie-oflagu, gdzie uwięzieni byli oficerowie wzięci do niewoli w czasie II wojny światowej, następnie dołączył do II Korpusu Polskiego we Włoszech. Na rozkaz gen. Andersa w 1945r. powrócił do Polski, gdzie spisał swoje wspomnienia i relacje z tego, co działo się w KL Auschwitz.

To właśnie zaniepokoiło innego więźnia obozu Auschwitz - ówczesnego prominentnego polityka, długoletniego premiera polskiego rządu - Józefa Cyrankiewicza!!! Bo Cyrankiewicz w propagandzie komunistycznej przedstawiany był jako najważniejszy więzień tego obozu, członek władz PPS o pseudonimie "Rot", twórca obozowej konspiracji. Tymczasem rola J.C. w Auschwitz była, oględnie mówiąc, mocno dwuznaczna. Był widywany, gdy bez eskorty wchodził do komendanta obozu, co już samo w sobie musiało budzić podejrzenia kolaboracji. W pewnym momencie J.C. zbliżył się do kręgu członków założonej przez Pileckiego Polskiej Organizacji Wojskowej (ZOW) i od tego momentu zaczęły się wpadki, wynikające z donosów tajemniczego donosiciela o pseudonimie "Tor". Ucieczka Pileckiego z obozu była podyktowana także tym, że sam już był zagrożony zdekonspirowaniem. Natomiast sam Cyrankiewicz został przeniesiony do obozu w Mauthausen, gdy jego rola kapusia stawała się już widoczna.

Po wojnie J. Cyrankiewicza mocno zaniepokoił fakt pisania przez Pileckiego raportu z Auschwitz, obawiał się bowiem, że zostanie w tym Raporcie obalona jego legenda o obozowej martyrologii, a wyjdą na jaw jego grzechy. I to jest prawdziwy powód zgładzenia Pileckiego na osobisty, bo sądy były spolegliwe dla komunistycznych władz, rozkaz Cyrankiewicza.

Maria

Tytuł filmu "Raport Pileckiego" jest, moim zdaniem, metaforyczną zapowiedzią przyczyny zgładzenia rtm. Witolda Pileckiego przez komunistycznych katów, przedstawioną powyżej.

W 2016 roku, podczas organizowania międzynarodowego Konkursu Literackiego Rotmistrz Pilecki Bohater Niezwyciężony Pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy oglądałam w IPNie wystawę poświęconą rtm. Pileckiemu. Uwagę moją zwróciło zdjęcie kata, który strzelił do Witolda Pileckiego. To nie była twarz człowieka, to była twarz potwora.

Wracając do filmu, jako pedagog zastanawiam się, jak przygotować uczniów do odbioru dzieła. Proponuję przybliżenie życiorysu osobistego i wojskowego bohatera, a następnie obejrzenie filmu. Reżyser, pan Krzysztof Łukaszewicz, zastosował budowę fabuły na zasadzie retrospekcji, bardzo ważnej, aby wyrazić uczucia bohatera, który, jak napisał w raporcie, w chwilach katorgi cielesnej i psychicznej przywoływał w wyobraźni swoje dzieci, ukochaną żonę, świat ludzki, miłe wspomnienia, przyrodę. Taka konwencja wpisuje się w edukacyjną i wychowującą metodę dramy, która uczy współodczuwania. Pracując tą metodą, można nauczyć prawdy historycznej, dumy z bycia Polakiem, honoru, szacunku, bohaterstwa, tolerancji, miłości do ludzi i ojczyzny- wartości, które reżyser wyeksponował w filmie. Wchodząc w rolę bohatera i inne role, budując scenki, prowadząc dyskusje, debaty, uczniowie uczą się rozpoznawać swoje emocje i potrafią ocenić otaczający ich świat. Należałoby również zwrócić uwagę na heroizm bohatera, jak i na Jego osobowość człowieka wrażliwego, inteligentnego, poetę, malarza, wspaniałego ojca, uczącego dzieci wartości, męża, przyjaciela. Mimo niszczenia Jego człowieczeństwa w obozie koncentracyjnymi w więzieniu przy Rakowieckiej, do końca swego krótkiego życia pozostał Człowiekiem.

Gratuluję reżyserowi, panu Krzysztofowi Łukaszewiczowi, odwagi w podjęciu tak ważnego wyzwania i ukazania prawdy historycznej w filmie. Gratuluję również panu Przemysławowi Wyszyńskiemu, odtwórcy roli niekwestionowanego polskiego bohatera, który długo czekał na to, żeby Polacy dostrzegli Jego determinację i heroizm w walce o wolną Ojczyznę. Pan Przemysław w filmie wszedł w rolę bohatera silnego, zdecydowanego, odważnego, szlachetnego, wrażliwego, jakim był Pilecki. Chociaż rola była bardzo trudna, odtworzył wartości, którymi kierował się w życiu bohater. Prywatnie jest młodym inteligentnym człowiekiem, dobrym aktorem. Na uwagę zasługuje to, że w filmie aktorzy mówią z odpowiednią dykcją, są słyszalni, a więc szanują widzów.

Zgodnie z zasadami retoryki w opinii powinna być pochwała ale też uwagi krytyczne. W filmie jest wiele naturalistycznych zdjęć, które działają na emocje widzów. Z punktu widzenia pedagoga jestem przekonana, że nie należy często epatować uczniów scenami brutalnej przemocy. Oni nie mogą odpowiadać za całe zło świata. Natomiast podstawą nauczania i wychowania powinny być wartości: prawda, piękno, dobro.

Maria i Bogusław Homiccy
Pilawa, 16 września 2023r.

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt